Krople do nosa to dobry środek wspomagający leczenie kataru, a katar to nic innego jak zapalenie błony śluzowej nosa. Zazwyczaj wywoływany jest przez bakterie, wirusy lub alergeny. Sporadycznie zdarza się, że jego obecność spowodowana jest przyjmowaniem leków, np. na bazie hormonów.
Jak powstaje katar? Nos to naturalny i bardzo skuteczny filtr powietrza. Zatrzymuje groźne wirusy i bakterie i nie pozwala przedostać im się dalej. Kontakt z patogenem uruchamia reakcję zapalną. Ale ten mechanizm nie zawsze działa. Małe naczynia krwionośne w nosie zaczynają się rozszerzać i rozszczelniać, aby komórki układu odpornościowego mogły dostać się do tkanek. W konsekwencji błona śluzowa nosa zaczyna puchnąć, a to znacząco zwęża średnicę otworów nosowych. To z kolei wywołuje wrażenie zatkanego nosa. Ale to nie koniec. Naczynia krwionośne zaczynają przeciekać, przez co z nosa wycieka bardzo duża ilość płynu. Te wszystkie zabiegi mają na celu "wypłukanie" patogenu z nosa i uniemożliwienie mu przedostania się dalej, w głąb organizmu.
Tym samym do najbardziej charakterystycznych objawów kataru należą:
- pojawienie się nadmiernej ilości wydzieliny w nosie, zazwyczaj jest ona płynna, wodnista i przezroczysta (jeśli choroba ma podłoże bakteryjne lub doszło do zakażenia może ona zmienić swoją barwę, staje się wtedy żółto-zielona),
- wrażenie zatkanego nosa,
- zaczerwienienie i świąd śluzówki nosa, czasem pieczenie w nosie,
- kichanie, a czasem i łzawienie oczu (takie dolegliwości najczęściej pojawiają się u osób z katarem siennym czy alergicznym).
Jak leczyć katar?
Jeśli katar ma podłoże wirusowe sięga się po leki, które obkurczają naczynia błony śluzowej nosa i zmniejszają jej obrzęk. W takich sytuacjach bardzo dobrze sprawdzają się sól fizjologiczna lub woda morska do nosa. U osób z infekcją bakteryjną (łatwo to rozpoznać po barwie wydzieliny, która pod wpływem bakterii zmienia kolor na żółto-zielony) konieczne może być podanie antybiotyku. Przy katarze alergicznym najlepsze będą leki przeciwhistaminowe, antyleukotrienowe bądź też silniej działające i zwykle bardziej skuteczne glikokortykosteroidów donosowe.
Podanie odpowiedniego leku służy nie tylko udrożnieniu dróg oddechowych i przywrócenie swobodnego oddechu. Zapobiegają one nadkażeniom wirusowym oraz bakteryjnym, tym samym preparaty na katar chronią przed rozwojem:
- polipów nosa,
- zapalenia górnych i dolnych dróg oddechowych,
- zapalenia zatok,
- zapalenie spojówek,
- zapalenia ucha środkowego.
Krople do nosa - jak działają?
Aby pozbyć się kataru konieczne jest podanie leków, które obkurczają naczynia błony śluzowej nosa i poprawiają drożność dróg oddechowych, czyli przywracają i umożliwiają swobodne oddychanie. Najlepiej nadają się do tego preparaty do nosowe, tj. krople czy spraye do nosa, przede wszystkim te na bazie ksylometazoliny, oksymetazoliny, nafazoliny, tetryzoliny i tymazoliny. Jak działają? Przede wszystkim przyczyniają się do zniesienia przekrwienia, wysięku oraz obrzęku nosa. Polecane są przy stanach zapalnych oraz alergii.
Mimo że tego rodzaju środki szybko przynoszą ulgę, nie można stosować ich zbyt długo. Zbyt częste i zbyt długie aplikowanie leku daje efekt odwrotny od zamierzonego. Błona śluzowa nosa się wysusza. Może także dojść do jej uszkodzenia oraz rozwoju uzależnienia i występowania tzw. efektu z odbicia, czyli wtórnego, polekowego nieżytu nosa (rhinitis medicamentosa). U pacjentów z tą przypadłością pojawia się nabrzmienie śluzówek, ponowne zatkanie nosa oraz wystąpienie tzw. kataru polekowego.
Aby do tego nie dopuścić należy trzymać się zaleceń lekarza, lub jeśli leczymy się na własną rękę - zaleceń producenta. W tym ostatnim przypadku nie można ich przyjmować dłużej niż 3-5 dni. Niekiedy zdarza się, że leki przedostają się do krwiobiegu i zaczynają oddziaływać na funkcjonowanie całego organizmu. Czasem zbyt długie przyjmowanie tego rodzaju leków przyczynia się do wzrostu ciśnienia. Dlatego też szczególną ostrożność przy ich stosowaniu powinny zachować osoby, które mają nadciśnienie, chorują na jaskrę z wąskim kątem przesączania. Nie należy ich stosować łącznie z trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi oraz inhibitorami MAO.
Kobiety w ciąży nie powinny sięgać po preparaty na katar bez konsultacji ze lekarzem.
