Hiperproteinemia - jej najczęstszym przypadkiem jest ta, która wywoływana jest przez zwiększoną syntezę immunoglobulin (przeciwciał) - tzw. hipergammaglobulinemia.
Białko całkowite - charakterystyka
Pomiar białka całkowitego w osoczu krwi to częste badanie, które zalecane jest przez lekarzy w wypadkach podejrzeń chorób wątroby, chorób nerek, zaburzeń wchłaniania białka w układzie pokarmowym, a także podejrzenia choroby nowotworowej - zwłaszcza szpiczaka mnogiego. Białko całkowite złożone jest z kilku oddzielnych frakcji, takich jak: albuminy, globuliny, glikoproteiny, fibrynogeny, lipoproteiny oraz inne. Są to jedynie najważniejsze frakcje, a łączna ich ilość sięgać może nawet kilkuset (dotąd poznano ponad 300).
Białko całkowite pełni wiele istotnych funkcji: uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi, pełni funkcję transportową i enzymatyczną oraz bierze czynny udział w reakcjach odpornościowych. Warto jednak zaznaczyć, że oprócz stałych frakcji białkowych, w osoczu krwi pojawiać się mogą frakcje dodatkowe, będące wynikiem różnych chorób oraz mutacji.
Stężenie białka całkowitego zależy od kilku czynników. Jest to między innymi dieta, zdolność produkcji białek (głównie przez wątrobę), a także od szybkości, z jaką organizm wytraca białko. Zwiększona ilość białka we krwi jest najczęściej konsekwencją nadmiernej produkcji globulin.
Stanem przeciwnym do hiperproteinemii jest hipoproteinemia polegająca na obniżeniu stężenia białka całkowitego we krwi.
Białko całkowite - normy
Prawidłowa wartość stężenia białka całkowitego w osoczu krwi powinna zawierać się w przedziale od 60 do 80 g/l. Blisko 65 % tej wartości stanowią albuminy, 20 % gamma-globuliny, 10 % beta-globuliny, 10 % alfa2-globuliny i 5% alfa1-globuliny.
Hiperproteinemia - czym jest?
Hiperproteinemia, w przeciwieństwie do hipoproteinemii, to stan, w którym obserwuje się znacznie wyższe stężenie białka całkowitego w osoczu krwi. Badania wykazały, iż stan ten spowodowany jest głównie przez zwiększenie produkcji immunoglobulin. Jest to rodzaj białek wydzielanych przez limfocyty B w przebiegu odpowiedzi odpornościowej. Oznacza to, że hiperproteinemia może być skutkiem jakiejś choroby, przed którą organizm próbuje się bronić - w takich wypadkach mówi się o hipergammaglobulinemii.
Hiperproteinemia - przyczyny
Podwyższona wartość całkowitego białka we krwi może mieć różne przyczyny. Jest to między innymi: szpiczak mnogi, choroba lekkich/ciężkich łańcuchów, stany zapalne, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, choroby autoimmunologiczne, marskość wątroby, przewlekłe zapalenia wątroby.
Bardzo częstą przyczyną podwyższonej wartości stężenia białka całkowitego we krwi jest błąd laboranta podczas pobierania krwi. Polega on na zbyt długim czasie naciskania stazy, co skutkuje ucieczką wody do tkanek i zagęszczeniem wszystkich frakcji krwi - w tym białek.
Hipergammaglobulinemia - co oznacza?
Hipergammaglobulinemia to rodzaj tzw. pierwotnego niedoboru odporności, który polega na zaniku gammaglobulin w osoczu krwi oraz na zaburzeniu syntezy przeciwciał. Hipergammaglobulinemia, zwłaszcza w łagodnych przebiegach, jest bardzo trudna do wykrycia, gdyż nie ma konkretnych objawów chorobowych. Jednakże bardziej zaawansowane stadia mogą skutkować częstymi zakażeniami, długotrwałymi zapaleniami zatok, a także zapaleniem płuc oraz stawów. W wypadku zaobserwowania u siebie kilku z tych objawów jednocześnie należy jak najszybciej udać się na badania laboratoryjne.
Wyróżnia się dwa rodzaje hipergammaglobulinemii:
1. Hipergammaglobulinemia monoklonalna - nadprodukcja tylko jednej klasy immunoglobulin
Występuje między innymi w:
- szpiczaku mnogim,
- chorobie łańcuchów ciężkich immunoglobulin,
- makroglobulinemii Waldenströma.
2. Hipergammaglobulinemia poliklonalna - nadprodukcja wielu klas immunoglobulin
Występuje między innymi w:
- ostrych i przewlekłych stanach zapalnych,
- AIDS,
- chorobach pasożytniczych,
- chorobie autoimmunizacyjnej,
- przewlekłych chorobach wątroby (np. marskość wątroby).
