Leczenie paliatywne - na czym polega
Leczenie paliatywne ma na celu łagodzenie objawów choroby oraz towarzyszących jej dolegliwości, nie jest natomiast podejmowane w celu wyleczenia czy zahamowania rozwoju choroby. Dzięki leczeniu objawowemu możliwe jest między innymi zmniejszenie objawów, jakie pojawiają się na skutek terapii podjętych w celu wyleczenia, a także zredukowanie bólu, jaki powoduje choroba. Przyniesienie ulgi w cierpieniu i ogólna poprawa jakości życia nieuleczalnie chorego pacjenta to właśnie główny cel leczenia paliatywnego.
W zależności od rodzaju choroby i potrzeb pacjenta opieka paliatywna obejmuje różnego typu leczenie, na przykład terapię hormonalną, chemioterapię, leczenie farmakologiczne, między innymi przeciwwymiotne czy przeciwbólowe, oraz naświetlanie przynoszące ulgę w przypadku bólu oraz duszności.
Niezwykle ważnym elementem leczenia objawowego jest objęcie pacjenta, a także jego najbliższych, opieką psychologiczną, dzięki której pacjent może pogodzić się ze swoją chorobą, a w zaawansowanym stadium choroby przygotować siebie i swoją rodzinę na śmierć. W ramach opieki psychologicznej mogą być podejmowane próby pojednania z bliskimi lub rozwiązania zaległych spraw, które są dla chorego w jakiś sposób obciążające. Może to być również czas, który pacjent poświęci na spełnienie swoich marzeń, tak aby w pełni wykorzystać pozostały mu czas.
Opieka objawowa powinna być prowadzona przez wyspecjalizowanych lekarzy oraz pielęgniarki, które zostały do tego specjalnie przygotowane. Zadaniem lekarza jest ocena stanu zdrowia pacjenta, opracowanie planu leczenia, a także dobieranie odpowiednich dawek leków i regularne monitorowanie efektów podjętego leczenia. Pielęgniarka to, w przypadku leczenia objawowego, osoba, która codzienne towarzyszy pacjentowi oraz jego rodzinie, opiekuje się chorym i wspiera go. W leczeniu tym niekiedy biorą udział również przeszkoleni wolontariusze oraz personel niemedyczny z odpowiednimi kwalifikacjami. Do zespołu opieki paliatywnej należą również fizjoterapeuci, którzy prowadzą z chorymi zajęcia mające na celu zachowanie sprawności fizycznej i zmniejszenie bólu, oraz psycholog. Podczas leczenia tego typu dla pacjenta niezwykle ważne jest również wsparcie ze strony rodziny i przyjaciół.
Opiekę paliatywną stosuje się przede wszystkim w przypadku osób chorych na choroby nowotworowe, jednak leczeniu temu poddawani są również pacjenci chorzy na AIDS, niewydolność układu oddechowego, owrzodzenia odleżynowe, układowe choroby zanikowe układu oddechowego oraz następstwa występujące na skutek chorób zapalnych ośrodkowego układu nerwowego.
Leczenie paliatywne raka
Najczęściej stosowanym typem leczenia paliatywnego jest leczenie osób z nowotworem złośliwym. Według szacunków aż 90% pacjentów paliatywnych to osoby z chorobami onkologicznymi. Leczenie paliatywne niekiedy jest terapią samodzielną, a czasami podejmuje się je jako uzupełnienie tak zwanego leczenia radykalnego, które ma na celu wyeliminowanie zmian nowotworowych i całkowite wyleczenie chorego. W przypadku leczenia paliatywnego podejmowane są podobne kroki jak w przypadku leczenia radykalnego, jednak terapia ma mniejszą intensywność i przy doborze metod leczenia zwraca się szczególną uwagę na unikanie skutków ubocznych i redukowanie bólu oraz innych przykrych dla pacjenta dolegliwości.
Leczenie paliatywne pomaga zmniejszać najbardziej typowe i uciążliwe objawy choroby nowotworowej związane z chorobą albo podjętą chemioterapią, takie jak nudności, biegunki, zaparcia, bezsenność, anemia, duszności, drgawki, czkawka, obrzęki, niedrożność przewodu pokarmowego, wymioty, świąd skóry, męczący kaszel, niedożywienie, osłabienie czy podwyższenie temperatury ciała. Warto zwrócić uwagę również na problemy psychologiczne i emocjonalne, takie jak na przykład depresja, pogorszenie nastroju, lęk czy bunt przeciwko temu, co spotyka chorego.
Bardzo ważne jest, aby opieka paliatywna osób chorych na raka była podejmowana możliwe jak najwcześniej, gdy tylko choroba staje się dla pacjenta obciążeniem i pacjent cierpi z powodu nowotworu. W niektórych przypadkach leczenie objawowe stosuje się już na etapie diagnostyki.
