Neuroleptyki, czyli leki antypsychotyczne
Neuroleptyki to leki przeciwpsychotyczne. Stosowane są w przypadku zdiagnozowania u chorego którejś z psychoz od lat 50. XX wieku. Środki tego typu są podawane m.in. w przypadku schizofrenii.
Jedną z podstawowych właściwości neuroleptyków jest silne działanie uspakajające. Ich regularne przyjmowanie prowadzi do blokady receptorów dopaminergicznych D2. Leki z tej grupy występują w postaci:
- tabletek
- iniekcji
- płynów
Z działaniem neuroleptyków związane są pewne kontrowersje. Część z nich dotyczy różnych skutków ubocznych, które pojawiają się u osób przyjmujących tego typu leki. Inna kwestia to brak dokładnego wyjaśnienia ich działania antypsychotycznego. Psychoatrzy nie odkryli jeszcze, w jaki sposób ograniczenie aktywności dopaminy, wiąże się ze zmniejszeniem objawów różnych psychoz.
Neuroleptyki - co wiadomo o ich działaniu?
Jak działają tego typu środki? Oto kilka ich najważniejszych funkcji:
- wpływają na układ limbiczny, układ nigrostriatalny i korę przedczołową;
- zmniejszają nadpobudliwość i działają uspakajająco
- zapobiegają występowaniu urojeń
Psychoza, czyli zaburzenia w postrzeganiu rzeczywistości [objawy, przyczyny, leczenie] >>
Neuroleptyki atypowe i klasyczne - czym się od siebie różnią?
Neuroleptyki klasyczne, czyli te należące do pierwszej generacji tego typu leków, często były krytykowane i odradzane w związku z występowaniem różnych skutków ubocznych. Środki tego typu to m.in.:
- pochodne fenotiazyny
- pochodne tioksantenu
- pochodne benzamidy
- pochodne butyrofenonu
Ponad dwadzieścia lat temu do obrotu wprowadzono neuroleptyki atypowe, czyli leki należące już do drugiej generacji. Ich główną zaletą jest przede wszystkim rzadsze występowanie skutków ubocznych. Są one także znacznie skuteczniejsze w przypadkach schizofrenii lekoopornej. To m.in.:
- olanzapina
- iloperidon
- asenapina
- arypiprazol
- klozapina
- amisulpryd
- kwetiapina
- lurasidon
- melperon
- blonanseryna
- zotepina
Neuroleptyki - skutki uboczne przyjmowania
Jakie skutki uboczne mogą pojawić się w trakcie leczenia neuroleptykami? To m.in.:
- depresja polekowa
- upośledzenie sprawności psychofizycznej
- trwałe zmiany w strukturze mózgu
- zaburzenia świadomości
- zaburzenia pamięci
- problemy z zapamiętywaniem nowych informacji
- napady drgawkowe
- zaburzenia koncentracji
- bezsenność
Musimy jednak pamiętać, że skutki uboczne nie pojawiają się u wszystkich osób zażywających te leki.
Jakie są przeciwwskazania do przyjmowania?
Jest także kilka przypadków, w których leki tego typu nie powinny być przyjmowane. Do najważniejszych przeciwwskazań zalicza się m.in.:
- niektóre nowotwory piersi
- chorobę Parkinsona
- przerost prostaty
- różne schorzenia kardiologiczne
- uszkodzenia nerek
- niedoczynność tarczycy
- miastenię
- padaczkę
- jaskrę (z zamkniętym kątem przesączania)
- zaburzenia czynności wątoby
Neuroleptyki - stosowane także w depresji
W jakich przypadkach oprócz schizofrenii stosowane są tego typu leki? To także choroba afektywna dwubiegunowa oraz tiki nerwowe.
Warto wspomnieć, że leki z tej grupy przyjmują także niektórzy chorzy na depresję. Przepisywane one są w sytuacjach, gdy dotychczasowe leczenie nie przynosiło oczekiwanych skutków. Neuroleptyki nie są jednak nigdy podstawowym lekiem u chorych depresję. Środki tego typu mogą stanowić jedynie uzupełnienie leczenia.
Neuroleptyki - o tym pamiętaj
Neuroleptyki to leki stosowane głównie w leczeniu różnych psychoz. Bywają jednak stosowane także w przypadku tików nerwowych, depresji i choroby afektywnej dwubiegunowej. Co jeszcze warto o nich wiedzieć?
- Leki tego typu w lecznictwie stosuje się od lat 50. XX wieku.
- Środki te dostępne są w postaci tabletek, płynów i iniekcji.
- Ich przyjmowanie prowadzi do blokady receptorów dopaminergicznych D2.
- Pierwsza generacja neuroleptyków (neuroleptyki klasyczne) krytykowana była głównie za wywoływanie silnych skutków ubocznych. Leki te przynosiły też małą skuteczność w leczeniu niektórych odmian schizofrenii.
- Od ponad dwudziestu lat dostępna jest także druga generacja tych leków (neuroleptyki atypowe). Wywołują one mniejsze skutki uboczne.
- Najważniejsze przeciwwskazania do przyjmowania tego typu środków to m.in. choroba Parkinsona, padaczka, zaburzenia czynności wątroby, niedoczynność tarczycy i uszkodzenia nerek.
Zobacz także:
- Przeciwieństwa się NIE przyciągają. Na partnerów szukamy osób podobnych do siebie?
- Psychoterapeuta - jak będzie cię leczył? To zależy od tego, w jakim podejściu pracuje
- Prokrastynacja - odkładanie na później nową chorobą cywilizacyjną? Leczenie prokrastynacji
- Lęk - jak się go pozbyć? Sposoby, które zajmą ci od 20 sekund do 30 minut
- Naukowcy zbadali, jakich słów najczęściej używają chorzy na depresję. To wcale nie te, które opisują emocje
