Japońskie zapalenie mózgu to infekcja neurologiczna, której wirus (Japanese encephalitis virus – JEV) przenoszony jest przez ssące krew komary lub kleszcze. Atakuje konie, świnie, bydło, ptaki, a także człowieka. Przypadki zachorowań występują głównie w Chinach, Azji Południowo-Wschodniej i na subkontynencie indyjskim.
Japońskie zapalenie mózgu rozprzestrzenia się w tych regionach przez ukąszenia komarów. Choroba nie jest przenoszona poprzez kontakt z człowiekiem. Tylko komary mogą przenosić chorobę podczas pobierania pokarmu. Jest to choroba sezonowa, uzależniona od pory aktywności owadów w strefie klimatów umiarkowanych, w większości przypadków występuje od czerwca do września.
Większość zakażeń u ludzi przebiega bezobjawowo. Szacuje się, że ciężka choroba występuje jeden raz na 250 infekcji japońskim zapaleniem mózgu. Okres inkubacji choroby wynosi 4-15 dni.U osób zakażonych wirusem japońskiego zapalenia mózgu mogą występować:
Powyższe objawy mogą się utrzymywać przez kilka dni.
Ponadto japońskie zapalenie mózgu może się objawiać osłabieniem, drgawkami, wiotkim paraliżem, nienormalnie głębokim lub szybkim oddechem, a także ślepotą. Zmieniony stan psychiczny może wahać się od łagodnego pobudzenia do śpiączki.
Pole ryżowe w Wietnamie (fot. Trangiap/istockphoto) Pole ryżowe w Wietnamie (fot. Trangiap/istockphoto)
Rozpowszechnienie się choroby spowodowane jest rozwojem rolnictwa, w szczególności powiększaniem obszarów pól ryżowych. Japoński wirus zapalenia mózgu przenoszony jest na ludzi poprzez ukąszenie zainfekowanych komarów Culex, zwłaszcza C tritaeniorhynchus, które rozmnażają się zazwyczaj w okolicach zbiorników słodkiej wody. Ptaki są pierwszymi nosicielami wirusa, od których komary pobierają wirusa i przenoszą go na ludzi lub zwierzęta.
Kolejne namnożenie wirusów przebiega u świń, które stanowią źródło zakażenia wirusów, lecz same nie chorują. Na tereny miejskie wirus wędruje najczęściej wraz z migrującym, zarażonym ptactwem.
Nie ma wyraźnie skutecznego środka przeciwwirusowego, a stosowana terapia to jedynie leczenie objawowe. Postawienie diagnozy możliwe jest na podstawie zaobserwowanych objawów oraz szeregu badań od morfologii krwi, poprzez tomografię komputerową po badania płynu mózgowo-rdzeniowego. Przed wyjazdem w obszary zagrożone należy rozważyć konsultację ze specjalistą od chorób zakaźnych przeszkolonym w medycynie tropikalnej i podróżniczej.
Dostępne są trzy rodzaje szczepionek. Przyjęcie podstawowej dawki zalecane jest najpóźniej na jeden tydzień przed potencjalnym narażeniem na ukąszenie.
Ochrona przed komarami to podstawowe zalecenie dla podróżujących do Chin, Azji Południowo-Wschodniej i do Indii.
Wybierasz się w podróż? Może Cię zainteresować: