Przegrzanie skóry lub nadpotliwość sprawiają, że pot nie ma jak się wydostać na powierzchnie skóry. Tym samym musi pozostać pod naskórkiem. Powstałe w ten sposób drobne krostki nazywane są potówkami zwykłymi.
Potówki głębokie rozwijają się w głębszych warstwach skóry. Ich obecność jest zazwyczaj konsekwencją nadkażenia. Jeśli dodatkowo są zaczerwienione nazywa się potówkami czerwonymi.
Mimo że tego rodzaju zmiany mogą pojawić się praktycznie wszędzie, to najczęściej można je zaobserwować na skórze twarzy, tułowia bądź karku. Rzadziej rozwijają się na stopach czy dłoniach. W tym ostatnim przypadku brane są za rodzaj infekcji, np. chorobę bostońską. Niestety, niezależnie od tego, gdzie są – wszędzie równie mocno swędzą.
Potówki – skąd się biorą
Wbrew obiegowej opinii potówki to schorzenie, które nie pojawia się tylko u dzieci. Latem równie często tworzą się na skórze osób dorosłych, jednak w ich przypadku winna jest nie tylko temperatura, zdarza się, że są reakcją na silny stres, czy intensywne pocenie się podczas wysiłku.
Osoby, u których potówki tworzą się bardzo często i mają związek z nadmiernym poceniem (mimo stosowania się do zasad higieny) warto poradzić się lekarza i wykonać określone badania. Zbyt duża produkcja potu może być objawem poważniejszych problemów ze zdrowiem. Nadpotliwość pojawia się przede wszystkim u osób, które mają zaburzenia hormonalne, np. chorują na nadczynność tarczycy lub przewlekłą chorobę zakaźną.
Bardziej intensywne wytwarzanie potu pojawia się także u osób otyłych, a także kobiet w okresie menopauzy (uderzenia gorąca, zlewne poty).
Potówki – jak leczyć?
Najlepszym sposobem na uniknięcie potówek jest zastosowanie się do podstawowych zasada higieny i stosowanie odpowiednich kosmetyków, które ustabilizują lub zahamują nadpotliwość. Osoby, które mają tego rodzaju problemy powinny – szczególnie latem – częściej, niż przeciętna osoba, kąpać się lub brać prysznic.
Bardzo ważne są także odpowiednie kosmetyki. Przy ich wyborze powinien pomóc lekarz dermatolog. Dobrze jest też przyjrzeć się szafie i postawić tylko na te ubrania, które zrobione są z naturalnych materiałów i pozwolą skórze swobodnie oddychać i nie dopuszczą do jej przegrzania. Jeśli zmiany pojawiają się na stopach – trzeba zaopatrzyć się w przewiewne obuwie. Nie można jednak zapominać o właściwym nawodnieniu. Wraz z potem tracimy cenny elektrolity i substancje mineralne, których organizm bardzo potrzebuje. O odpowiedniej ilości wody trzeba pamiętać nie tylko latem, ale przez cały rok.
Przy potówkach na twarzy trzeba stosować dermokosmetyki. Najlepiej delikatne płyny micelarne lub toniki. Unikać tłustych kremów, bo zatykają pory.
W sytuacji, gdy nadpotliwość, a w konsekwencji tworzenie się potówek, jest jedynie objawem, pomóc powinno leczenie choroby podstawowej. Jeśli jednak lekarz zdiagnozuje nadpotliwość pierwotną, czyli taką, która występuje samoistnie i nie towarzyszy jej żadne inne schorzenie, poza stosowaniem się do zasad higieny i używania właściwych kosmetyków, które blokują wydzielanie potu, można zastosować wstrzyknięcie toksyny botulinowej, które paraliżuje gruczoły i hamuje ich pracę. Efekt utrzymuje się przez ok. sześć miesięcy.
Ratować można się także domowymi sposobami. Skórę z potówkami należy przemywać chłodną wodą lub robić chłodne okłady na skórę. Warto wypróbować kąpiele z:
- dodatkiem sody oczyszczonej,
- kąpiele z dodatkiem naparu z rumianku,
- obsypywanie potówek mąką kukurydzianą,
- okłady z soku z aloesu.
Ulgę może przynieść stosowanie maści lub zasypki na bazie mentolu oraz kwasu borowego. Jeśli pojawi się nadkażenie konieczne jest użycie preparatów odkażających. W sytuacji, gdy zmiany zostały już zakażone konieczna jest konsultacja z dermatologiem i być może przepisanie antybiotyku.
