Doniesienia naukowców z University of Stockholm to s³odko-gorzka informacja dla mi³o¶ników kotów. Przez swój niewielki rozmiar i zwyczaje (np. spanie i przebywanie na pod³odze oraz w miejscach, gdzie mo¿e gromadziæ siê kurz) te zwierzêta poch³aniaj± szkodliwe dla zdrowia - zarówno ludzkiego, jak i kociego - substancje zalegaj±ce w domu.
Precyzuj±c, chodzi o tzw. uniepalniacze bromowane, czyli toksyczne chemikalia, które s± dodawane na etapie produkcji do mebli, domowych tekstyliów czy elektroniki. Dziêki temu sprzêty s± bardziej odporne na ogieñ.
Mimo ¿e stosowanie niektórych z tych substancji zosta³o zakazane, cechuje je wyj±tkowa trwa³o¶æ, a ich cz±steczki mog± zalegaæ w mieszkaniu razem z kurzem na d³ugo po tym, kiedy pozbêdziemy siê starego komputera czy rega³u.
U ludzi oraz zwierz±t, które maj± kontakt z uniepalniaczami bromowanymi, chemikalia mog± zaburzaæ gospodarkê hormonaln±, czego konsekwencj± mog± byæ m.in. choroby tarczycy.
Krew i kurz
Jak szwedzkim naukowcom uda³o siê to stwierdziæ? Do eksperymentu zaprosili ochotników, którzy maj± kota. Wybrali zwierzêta, które wiêkszo¶æ czasu spêdzaj± w domu ni¿ poza nim, by wykluczyæ ewentualny wp³yw czynników zewnêtrznych.
Od ka¿dego ze zwierz±t pobrali próbki krwi, a z mieszkañ - próbki kurzu (z ró¿nych pomieszczeñ). Nastêpnie przeanalizowali je pod k±tem obecno¶ci ró¿nych uniepalniaczy. Laboratoryjne testy wykaza³y, ¿e w kociej krwi i kurzu znajduj± siê zarówno substancje, których stosowanie jest wci±¿ dozwolone, jak i te, które zosta³y zakazane "dekady temu".
Okaza³o siê równie¿, ¿e mniejsze ilo¶ci podobnych chemikaliów zawiera tak¿e karma badanych zwierz±t - naukowcy nie pobrali jej próbek z domów, tylko kupili tak± sam± w sklepie. To oznacza, ¿e toksyczne substancje musia³y do niej trafiæ ju¿ na etapie produkcji. W publikacji na temat wyników badañ naukowcy nie podali jednak konkretnych nazw ani marek badanych produktów.
"Szczególnie powa¿ne konsekwencje dla ma³ych dzieci"
Na podstawie wyników eksperymentu, badacze wysnuli jeszcze jeden niepokoj±cy wniosek. Nie tylko koty s± "poch³aniaczami" toksyn - w podobnym stopniu mo¿e dotyczyæ to równie¿ ma³ych dzieci, które wk³adaj± wszystko do ust i du¿o czasu spêdzaj± na pod³odze.
- Uniepalniacze bromowane, których obecno¶æ wykryli¶my u kotów, mog± mocno "namieszaæ" w uk³adzie hormonalnym. Kontakt z nimi mo¿e mieæ szczególnie powa¿ne konsekwencje dla ma³ych dzieci - zauwa¿a kieruj±ca badaniami Jana Weiss. - Ekspozycja na te chemikalia w trakcie rozwoju mo¿e siê negatywnie "odbiæ" w pó¼niejszym ¿yciu i objawiæ miêdzy innymi chorob± tarczycy - t³umaczy.
Jak siê chroniæ przed toksynami w domu?
Czê¶æ "roboty" nie¶wiadomie robi± koty, które poch³aniaj± szkodliwe chemikalia. Jednak trudno oczekiwaæ, ¿e ich w³a¶ciciele bêd± traktowaæ swoje zwierzêta jako ¿ywe poch³aniacze. Zamiast tego naukowcy maj± wiêc kilka prostych rad, jak ograniczyæ ekspozycjê na uniepalniacze we w³asnym domu:
- Regularnie sprz±taj, by pozbyæ siê kurzu.
- Kiedy kupujesz nowe tekstylia, meble czy sprzêt elektroniczny wybieraj te, które maj± certyfikaty ¶wiadcz±ce o ich ekologiczno¶ci albo "przyjazno¶ci ¶rodowisku".
- Zanim co¶ kupisz, zapytaj sprzedawcê albo wytwórcê o chemikalia u¿yte w procesie produkcji.
Je¶li nie masz czasu na codzienne bieganie ze szmatk±, mo¿e ci siê przydaæ domowy sposób na ograniczenie powstawania kurzu.
Zobacz te¿:
- Mój kot kocha mnie czy miskê z jedzeniem? Behawiorystka t³umaczy najczêstsze kocie zachowania
- UK£AD DOKREWNY (HORMONALNY) - funkcje, budowa i najczêstsze choroby
- 'Gruchanie', ocieranie, odwracanie siê ty³em. Czy na pewno wiesz, co chce ci powiedzieæ twój kot?
- TARCZYCA a DIETA. Jakie znaczenie ma od¿ywianie w profilaktyce i leczeniu schorzeñ tego gruczo³u?
