Mimo że rodzajów zapalenia płuc jest kilka, to medycyna wyróżnia przede wszystkim dwa typy. Pierwszy to tzw. pozaszpitalny, rozpoznawany u osób, które nie są hospitalizowane oraz szpitalny, rozpoznawany jest u pacjentów, którzy są w trakcie leczenia szpitalnego. Bakterią, która powoduje ponad 2/3 pozaszpitalnych zapaleń płuc, jest dwoinka zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae). Za zakażeniami szpitalnymi bardzo często stoją dużo groźniejsze szczepy bakterii, co gorsza większość z nich jest odporna na standardowe antybiotyki i wymaga ostrzejszego leczenia.
Znacznie rzadziej mówi się o zapaleniach wirusowych, grzybiczych, atypowych, alergicznych czy chemicznych. Czasem zapalenie płuc rozróżnia się w zależności od zajętego obszaru tj. odoskrzelowe, płatowe lub segmentowe.
Warto pamiętać, że sama styczność z bakterią czy osobą zakażaną nie sprawia, że zapalenie płuc rozwinie się i u nas (choć nigdy nie można tego wykluczyć). W grupie największego ryzyka znajdują się przede wszystkim osoby, które mają:
- niedrożne drogi oddechowe;
- zaburzenia odruchu kaszlowego;
- zaburzenia funkcji układu śluzówkowo-rzęskowego;
- aspiracje treści pokarmowej;
- chorują na alergię;
- zaburzoną odporność (dotyczy to także wcześniaków);
- wrodzone wady układu oddechowego/i lub krążenia;
- chorobę przewlekłą (np. refluks żołądkowy, dochodzi do niego, gdy cofająca się treść żołądkowa przedostaje się płuc, ten rodzaj zapalenia nazywany jest zachłystowym);
- kontakt z dymem tytoniowym;
- są niedożywione.
Zapalenie płuc – objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem zapalenia płuc jest kaszel, który powoduje odrywanie się ropnej wydzieliny. Dodatkowo chorzy mają gorączkę, duszności i dreszcze. Bardzo często skarżą się na złe samopoczucie i ból (najczęściej zlokalizowany w bocznej części klatki piersiowej, nasilający się przy atakach kaszlu) w klatce piersiowej.
Zazwyczaj już w badaniu fizykalnym i po wywiadzie z pacjentem lekarz jest w stanie rozpoznać zapalenie płuc. Mimo to, dla absolutnej pewności, może zlecić prześwietlenie klatki piersiowej oraz morfologię. Zdjęcie rentgenowskie płuc wskaże konkretnie, który obszar płuc został zajęty. Badanie krwi zazwyczaj wykazuje podwyższoną liczbę białych krwinek, przede wszystkich neutrofili. Dodatkowo znacznie podwyższona będzie wartość CRP, białka, którego wartość gwałtownie rośnie, gdy organizm walczy ze stanem zapalnym. Dodatkowo lekarz może zlecić badanie mikrobiologiczne plwociny, aby określić czy za zapaleniem stoją bakterie, czy wirusy.
Zapalenie płuc - leczenie
Typowe zapalenie płuc trwa 7-10 dni, jednak to wywołane przez bakterie może trwać nawet 14-21 dni. Sposób leczenia zależy od tego co wywołało chorobę. Jeśli zapalenie płuc ma podłoże bakteryjne podaje się antybiotyki. W przypadku wirusów stosuje się leczenie objawowe, podawanie antybiotyków nie ma sensu, ten rodzaj leków nie zwalcza tych patogenów. Chory przyjmuje leki obniżające gorączkę oraz przeciwkaszlowe. W pierwszej kolejności, gdy kaszel jest suchy i bardzo męczący, stosuje się leki hamujące odruch kaszlowy. Później, kiedy zmienia się w mokry, produktywny, stosuje się leki rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej odkrztuszanie.
Przy zapaleniu płuc zaleca się choremu wypoczynek i podaje witaminy. Nie można jednak leżeć cały czas w łóżku, bo to pogarsza i tak już upośledzoną wentylację i osłabia serce. Jeśli chory nie ma gorączki, może nawet wychodzić na krótkie spacery, by poprawić wentylację płuc.
Zapalenie płuc – powikłania
Każdy chory musi mieć świadomość, że zapalenie płuc to poważna choroba. Jeśli będzie tylko zaleczona, a nie wyleczone może pociągać za sobą przykre konsekwencje. Do najczęstszych powikłań należą ropień płuc oraz wysiękowe zapalenie opłucnej.
Wypełniony ropną wydzieliną „zbiornik" w płucach pojawia się u pacjentów, u których zapalenie płuc wywołał gronkowiec lub inna bakteria beztlenowa. Najbardziej charakterystycznym objawem ropnia płucnego jest kaszel z domieszką żółto-zielonej plwociny (czasem pojawia się w niej także krew), wysoka gorączka i dreszcze, odgłos bębenkowy w badaniu opukowym, szmer oskrzelowy. Wysiękowe zapalenie opłucnej zazwyczaj pojawia się nagle. Chory zaczyna skarżyć się na ból i kłucie w klatce piersiowej. Ból nasila się przy oddychaniu, do tego stopnia, że wzięcie głębokiego oddechu jest praktycznie niemożliwe. Dolegliwość pojawia się także przy kasłaniu, kichaniu oraz przy każdym ruchu klatki piersiowej (tj. przy skłonach czy skrętach). Wysiękowe zapalenie otrzewnej pojawia się najczęściej jako powikłanie bakteryjnego zapalenia płuc, rzadziej zapalenia płuc wirusowego.
To również może cię zainteresować:
