Gdy leukocytów jest za dużo - leukocytoza. Poziom leukocytów we krwi

Podwyższone lub obniżone wartości pomiarów dokonywanych podczas okresowych badań krwi mogą niepokoić. Choć często bywają skutkiem niegroźnych infekcji lub można je naprawić drobną zmianą zwyczajów żywieniowych, niekiedy wskazują na poważną chorobę. Jednym ze wskaźników, które daje podstawowa morfologia, jest zawartość leukocytów we krwi. Warto wiedzieć, co oznaczają wyniki i czego się spodziewać po wizycie u lekarza, który ostatecznie je zinterpretuje. Leukocytoza nie zawsze świadczy o groźnym zaburzeniu lub poważnym problemie zdrowotnym - niekiedy można ją szybko wyleczyć. Nie wolno jej jednak lekceważyć - podniesiony poziom leukocytów, zwłaszcza bardzo wysoki, świadczy zawsze o tym, że organizm nie funkcjonuje prawidłowo.

Leukocytoza - co to jest?

O leukocytozie można mówić wtedy, gdy liczba leukocytów we krwi przekracza 10 000 komórek/µl. Aby zrozumieć istotę leukocytozy, warto zacząć od zapoznania się z podstawowymi informacjami dotyczącymi leukocytów.

Leukocyt, inaczej biała krwinka, to składnik morfotyczny krwi. Komórki te odpowiadają za reakcje odpornościowe organizmu. Istnieje kilka rodzajów leukocytów, a wynik podstawowego badania krwi traktuje je zbiorczo. Wyrzut białych ciałek krwi następuje w odpowiedzi na intensywny wysiłek fizyczny, ale też na infekcje, choroby, uszkodzenia tkanek, zaburzenia procesów zachodzących w ciele. Ich zadanie to obrona organizmu przed "gośćmi z zewnątrz", są więc składnikiem systemu immunologicznego. W zależności od typu mogą przemieszczać się i pochłaniać obce komórki, a także przechowywać pamięć o "intruzach" oraz produkować istotne przeciwciała. Mają zdolność ruchu. Leukocyty trafiają do krwi różnymi drogami - organizm może zmobilizować ich namnażanie, ale też pobrać dodatkowe ze szpiku kości lub śródbłonka naczyń krwionośnych. Istnieją dwa podstawowe typy leukocytów - granulocyty oraz agranulocyty.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Gdy występuje wyraźna, wysoka leukocytoza, lekarz zleca rozmaz krwi. Pozwala on stwierdzić, ile i jakie typy leukocytów znajdują się we krwi, jaki jest poziom ich rozwoju i w efekcie - co dokładnie dzieje się w organizmie pacjenta. Pewne typy leukocytów (konkretnie - granulocyty) świadczą o obecności infekcji bakteryjnych, z kolei inne informują o obecności wirusów. Osoba analizująca próbkę krwi zwraca też uwagę na formę leukocytów i na to, których z nich brakuje. Na tej podstawie jest w stanie stwierdzić bardzo wiele – określić rodzaj choroby, jej powód (typ patogenów, które zaatakowały organizm) oraz inne kwestie, pomagające w dobraniu odpowiedniego leczenia.

O czym może świadczyć leukocytoza?

Istnieje wiele przyczyn leukocytozy - od fizjologicznych stanów organizmu aż po ciężkie choroby. W potocznym rozumieniu i według potocznej wiedzy leukocytoza wiąże się z białaczką. Łatwo jest więc zrozumieć reakcję rodziców, gdy widzą na wyniku badania leukocytozę u dziecka. Także dorośli ludzie martwią się i boją, gdy leukocytów w ich krwi jest za dużo. Tymczasem leukocytoza może mieć postać fizjologiczną, czyli niezwiązaną z żadną chorobą. Dzieje się tak:

• wskutek intensywnego wysiłku fizycznego,
• po chorobie z wysoką gorączką,
• przy diecie wysokobiałkowej,
• po podaniu znieczulenia lub adrenaliny,
• w okresie ciąży i po porodzie (dlatego leukocytoza w ciąży nie świadczy zwykle o niczym groźnym).

Niekiedy jednak podwyższona ilość białych krwinek może świadczyć o pewnych chorobach, choć niekoniecznie o białaczce czy nowotworach. Są to przede wszystkim:

• ostre infekcje bakteryjne i wirusowe,
• choroby związane z alergią,
• infekcje pasożytnicze,
• choroby autoimmunologiczne,
• przewlekłe zakażenia.

Ponieważ wysoka leukocytoza nie występuje raczej samodzielnie (bez innych objawów) i może świadczyć o przeróżnych problemach ze zdrowiem, nie można jej lekceważyć. Z wynikiem trzeba pójść do lekarza. Po wykonaniu rozmazu lekarz stwierdza, których leukocytów jest więcej, niż powinno i po dodatkowej diagnostyce zleca leczenie odpowiednie do choroby.

Czy badanie żywej kropli krwi ma sens? [NaZdrowie]

Objawy leukocytozy

Leukocytoza to pewien stan organizmu, który stanowi objaw choroby lub przejściowych zaburzeń. Nie da się więc rozpoznać leukocytozy po innych objawach, jak w przypadku grypy czy chorób nerek. Jedyną drogą jej rozpoznania jest wykonanie badania krwi. Niekiedy jednak może się zdarzyć, że leukocytoza będzie współistniała z pewnymi objawami i świadczyć o chorobie. Są to między innymi:

• poczucie osłabienia i zmęczenia,
• zwiększona potliwość,
• gorączka "bez powodu",
• spadek masy ciała i mniejszy apetyt,
• liczne stany zapalne i krwotoki z nosa,
• bóle kości, mięśni, stawów jak przy infekcji.

Leukocytoza u dziecka

Główną przyczyną obecności zbyt dużej ilości leukocytów we krwi dziecka są przejściowe infekcje, często łapane w przedszkolu czy szkole. Jeśli przed badaniem wystąpiła gorączka, wymioty, kaszel, katar czy inne objawy chorobowe, wynik badania niemal na pewno jest ich efektem. Liczba leukocytów wzrosła, by organizm dziecka mógł poradzić sobie z patogenami. Niekiedy przyczyną leukocytozy u dzieci są podawane im leki, na przykład kortykosteroidowe (leczące między innymi objawy alergii).

Czasem jednak pojawienie się białych krwinek w dużej ilości i nietypowych postaciach (wykazuje to rozmaz krwi) świadczy o rozwoju białaczki – choroby nowotworowej, która dość często w stosunku do innych nowotworów pojawia się u dzieci. Dlatego tak istotna jest diagnostyka i regularne powtarzanie badań krwi. Wczesne wykrycie białaczki daje większe szanse na wyleczenie. Co więcej, jej wczesna postać uwidacznia się często jedynie w badaniu krwi.

Osobną kwestię stanowi leukocytoza u noworodka. Może świadczyć na przykład o zdarzającym się rzadko, ale jednak możliwym zakażeniu wewnątrzmacicznym. Stosunkowo częsta przyczyna leukocytozy u tak małych dzieci to posocznica – bakteryjne zakażenie zwane również potocznie sepsą. Jest groźne dla zdrowia i życia dziecka, dlatego trzeba szybko wdrożyć odpowiednie leczenie antybiotykami.

Leukocytoza w okresie ciąży

Lekko podwyższona ilość leukocytów we krwi ciężarnej kobiety jest naturalnym zjawiskiem. Często badania wykazują ją u aktywnych fizycznie kobiet, a także po przegrzaniu organizmu (na przykład wskutek długiej ekspozycji na słońce). Leukocytoza może także świadczyć o tym, że w organizmie kobiety rozwija się jakaś infekcja - na przykład bardzo częste w ciąży infekcje układu moczowego. Jednak niekiedy wynik pomiaru ilości leukocytów przekraczający normę może budzić niepokój i świadczyć na przykład o infekcji wewnątrzmacicznej. W takiej sytuacji istnieje prawdopodobieństwo, że zawyżony poziom leukocytów u noworodka również wystąpi. Na zakażenia wewnątrzmaciczne trzeba jednak szybko reagować i wdrażać leczenie – inaczej mogą doprowadzić do rozwoju posocznicy (sepsy) i zagrozić życiu matki oraz dziecka.

Gdy leukocytów jest za mało

Nie tylko nadmiar leukocytów we krwi jest niepożądanym zjawiskiem, niepokoi również niedobór leukocytów. Taki stan to leukopenia; nazwa ta określa sytuację, w której białych krwinek jest mniej niż 3500/µl. Występuje rzadziej niż leukocytoza, jednak niemal zawsze świadczy o chorobie. Zwykle jest to choroba zakaźna (odra, różyczka, ale też obecność wirusa HIV lub wirusowe zapalenie wątroby). Leukopenię wywołują niektóre leki (diuretyki, antybiotyki, substancje stosowane w trakcie chemioterapii), a także zaburzenie czynności szpiku kostnego.

To także może cię zainteresować:

• Błaha dolegliwość czy objaw poważnej choroby?
• Morfologia - ogólne badanie krwi. Co trzeba o nim wiedzieć?