Popularny lek na wrzody wzbudza w±tpliwo¶ci. Czy podwy¿sza ryzyko raka ¿o³±dka?

Najnowsze badania sugeruj±, ¿e d³ugotrwa³e przyjmowanie powszechnie dostêpnych i czêsto przepisywanych leków na wrzody mo¿e zwiêkszaæ prawdopodobieñstwo zachorowania na raka ¿o³±dka. Ile w tym prawdy?

Mowa tu o inhibitorach pompy protonowej (w skrócie IPP), ¶rodkach, które s± stosowane w leczeniu chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego (przede wszystkim choroby wrzodowej ¿o³±dka i dwunastnicy, a tak¿e zgagi czy refluksu). IPP obni¿aj± kwa¶no¶æ soku ¿o³±dkowego, poniewa¿ hamuj± wytwarzanie kwasu solnego przez komórki b³ony ¶luzowej ¿o³±dka. Nale¿± do najczê¶ciej przepisywanych i kupowanych leków na ¶wiecie, a jeden z nich, omeprazol, znajduje siê na Li¶cie leków podstawowych ¦wiatowej Organizacji Zdrowia. Oprócz omeprazolu do grupy inhibitorów pompy protonowej nale¿± lanzoprazol, rabeprazol, pantoprazol, esomeprazol i dekslanzoprazol.

Do³±cz do Zdrowia na Facebooku!

Terapia IPP u wiêkszo¶ci pacjentów przebiega dobrze. Leki maj± d³ug± listê dzia³añ niepo¿±danych, jednak zwykle nie s± to dolegliwo¶ci powa¿nie zagra¿aj±ce zdrowiu. Ostatnie badania sugeruj± jednak, ¿e dla okre¶lonej grupy pacjentów d³ugie przyjmowanie IPP mo¿e byæ bardzo szkodliwe.

Czy wapno leczy objawy alergii? [NaZdrowie]

Gro¼na bakteria

Wrogiem jest tu Helicobacter pylori, bakteria, której nosicielami jest ponad po³owa populacji. Mo¿e pozostaæ u¶piona, jednak czêsto prowadzi do rozwoju choroby wrzodowej ¿o³±dka i dwunastnicy. W niewielkim procencie przypadków przyczynia siê do wyst±pienia zanikowego zapalenia b³ony ¶luzowej ¿o³±dka, które podwy¿sza ryzyko zachorowanie na nowotwór ¿o³±dka. Istnieje podejrzenie, ¿e to w³a¶nie leki IPP mog± zwiêkszaæ ryzyko wyst±pienia tej choroby, a wiêc "pomóc" rozwin±æ siê nowotworowi ¿o³±dka. Wiêcej o Helicobater pylori przeczytasz tutaj.

Doktor Ka Shing Cheung z Uniwersytetu Hongkongu wraz ze swym zespo³em oraz naukowcami z University College London przeanalizowa³ dane 63 397 pacjentów z infekcj± spowodowan± Helicobacter pylori. Byli leczeni za pomoc± trzech leków - jednego z grupy IPP oraz dwóch antybiotyków. Po zakoñczeniu kuracji i wyleczeniu infekcji czê¶æ z nich kontynuowa³a przyjmowanie leków IPP, natomiast druga czê¶æ bra³a blokery receptora H2 (leki, które równie¿ zmniejszaj± wydzielanie kwasu solnego; nale¿± do nich m.in. cymetydyna, famotydyna, nizatydyna, ranitydyna i roksatydyna).

Wy¿sze ryzyko wyst±pienia nowotworu?

Z 63 397 osób wziêtych pod uwagê w badaniu 153 zachorowa³y na raka ¿o³±dka. To niewiele (tylko 0,24 procent), jednak analizy sugeruj±, ¿e u tych, którzy przyjmowali inhibitory pompy protonowej, ryzyko wyst±pienia nowotworu by³o 2,44 raza wy¿sze. Codziennie przyjmowanie PPI podwy¿sza³o to ryzyko do 4,55, a ponad trzyletnie codzienne przyjmowanie leków dawa³o ryzyko a¿ 8 razy wy¿sze.

Nie wyci±gajmy pochopnych wniosków

- ¯eby mieæ pewno¶æ co do wyst±pienia ci±gu przyczynowo-skutkowego [miêdzy d³ugotrwa³ym przyjmowaniem IPP a zachorowaniem na raka ¿o³±dka - przyp. red.], trzeba by przeprowadziæ bardzo szerokie randomizowane badania kliniczne. [...] Jednak - zgodnie z zachowaniem zasady ostro¿no¶ci - nie powinno siê przyjmowaæ leków IPP d³u¿ej, ni¿ to konieczne - mówi Stephen Evans, profesor farmakoepidemiologii z Londyñskiej Szko³y Higieny i Medycyny Tropikalnej, niezwi±zany z badaniami. Wszystkie skuteczne leki maj± dzia³ania niepo¿±dane, zwykle negatywne, wiêc mo¿liwe, ¿e jednym z dzia³añ niepo¿±danych przyjmowania IPP jest w³a¶nie wyst±pienie ryzyka raka ¿o³±dka. Publikacja przedstawia na to mo¿liwe dowody, jednak nie udowadnia zwi±zku przyczynowo-skutkowego - dodaje.

W±tpliwo¶ci budzi te¿ fakt, ¿e pacjenci, którzy musieli d³ugo przyjmowaæ IPP, byli - po prostu - gorszego zdrowia ni¿ ci, którzy mogli odstawiæ inhibitory po krótkim czasie. Mo¿na uznaæ zatem, i¿ dlatego czê¶ciej zapadali na nowotwór ¿o³±dka.

Podsumowuj±c: je¶li analizy okaza³yby siê trafne (tzn. mieliby¶my pewno¶æ, ¿e przyjmowanie IPP ma zwi±zek z zachorowaniem na raka ¿o³±dka), oznacza³oby to, ¿e im intensywniejsze i d³u¿sze branie inhibitorów pompy protonowej, tym wiêksze ryzyko wyst±pienia nowotworu z³o¶liwego ¿o³±dka. Jednak nawet w przypadku udowodnienia takiego zwi±zku, trzeba pamiêtaæ o tym, ¿e ogólne ryzyko nie by³oby wysokie. Nie nale¿y wiêc od razu wyrzucaæ swoich opakowañ z IPP, lecz postêpowaæ zgodnie z zaleceniami lekarza.

Inhibitory pompy protonowej s± wa¿nym elementem leczenia infekcji Helicobacter pylori i s± bezpieczne przy krótkim przyjmowaniu. Powinno siê jednak unikaæ ich brania przez d³u¿szy czas - mówi jeden z naukowców bior±cych udzia³ w badaniach, profesor Ian Wong.

Wiêcej informacji o raku ¿o³±dka (przyczyny, objawy, leczenie) znajdziesz tutaj.

To tak¿e mo¿e ciê zainteresowaæ:

¬ród³o: Gut (British Medical Journal), MDEdge, Science Alert, Science Media Centre, University College London, Wylecz.to