Angina jest ogólnoustrojow± chorob± zaka¼n±, w której obrazie najbardziej dominuj±
zmiany zapalne w obrêbie migda³ków podniebiennych. Najczê¶ciej angina wywo³ana jest przez bakterie – g³ównie paciorkowce ß-hemolizuj±ce z grupy A (Streptococcus pyogenes). Inne czynniki etiologiczne to wirusy oraz rzadko grzyby.
Do³±cz do Zdrowia na Facebooku!
Angina jest chorob± wystêpuj±c± g³ównie w wieku dzieciêcym oraz u m³odych doros³ych, ma to zwi±zek z aktywno¶ci± uk³adu ch³onnego górnych dróg oddechowych tzw. pier¶cienia Waldeyera w pierwszych latach ¿ycia.
Objawy anginy
Choroba rozwija siê nagle, najbardziej charakterystycznym objawem jest silny ból gard³a utrudniaj±cy po³ykanie. Inne dolegliwo¶ci, sk³adaj±ce siê na pe³ny obraz choroby to:
– wysoka gor±czka (powy¿ej 38°C)
– os³abienie
– dreszcze
– wymioty (objaw dotyczy ma³ych dzieci, poni¿ej 7 r.¿.)
– ból g³owy
– bóle kostno-stawowe.
Rozpoznanie anginy
Anginê rozpoznaje siê na podstawie obrazu klinicznego. W badaniu stwierdza siê
powiêkszone, zaczerwienione migda³ki podniebienne, czêsto pokryte ¿ó³tawym nalotem, bia³awy nalot na jêzyku oraz powiêkszone wêz³y ch³onne, szczególnie pod¿uchwowe.
W celu okre¶lenia prawdopodobieñstwa zachorowania na anginê o etiologii paciorkowcowej stosuje siê ró¿nego rodzaju skale np. skala Centora-McIsaaca, Walsha. W zale¿no¶ci od uzyskanej punktacji ustala siê wskazania do wykonania dodatkowych badañ, takich jak szybki lateksowy test wykrywaj±cy antygen paciorkowca, wynik testu otrzymuje siê po kilku minutach.
Jedynym pewnym potwierdzeniem zaka¿enia paciorkowcem jest wykonanie posiewu wymazu z gard³a, wynik uzyskujemy po 24-48 godzinach. Badanie umo¿liwia równie¿ wykonanie antybiogramu, czyli okre¶lenie skutecznego w leczeniu antybiotyku.
Leczenie anginy: lody pomog±?
Nieprawd± jest, ¿e lody s± skuteczne w leczeniu anginy, wrêcz przeciwnie. Spo¿ywanie zimnych pokarmów, szczególnie w upalne dni mo¿e wywo³aæ rozwój choroby. Lody, zimne napoje i pokarmy zalecamy po usuniêciu migda³ków podniebiennych, ¿eby nie dopu¶ciæ do przedwczesnego oddzielenia siê skrzepu z rany. W stanie zapalnym, czyli anginie, dochodzi do przekrwienia chorego narz±du, co zwiêksza przep³yw krwi i dostarczanie czynników zwalczaj±cych infekcje. Zimne rzeczy spowodowa³yby obkurczenie naczyñ i odwrotny efekt. W anginie powinno siê spo¿ywaæ neutralne w smaku pokarmy/napoje w temp. pokojowej, ¿eby mia³o to obojêtny wp³yw i nie dzia³a³o dra¿ni±co (gor±ce).
W zale¿no¶ci od etiologii anginy, leczenie jest ró¿ne.
W przypadku infekcji wirusowej polega na stosowaniu ogólnych i miejscowych ¶rodków przeciwzapalnych: preparaty do p³ukania gard³a, w postaci aerozolu lub tabletki do ssania. W przypadku potwierdzenia etiologii bakteryjnej nale¿y zastosowaæ antybiotyk, wg rekomendacji Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków, antybiotykiem z wyboru jest penicylina. Aby unikn±æ szerzenia siê zaka¿enia powinno ograniczyæ siê kontakt chorego z otoczeniem przez 24 godziny od zastosowania skutecznego leczenia.
Mo¿liwe powik³ania anginy
Nie nale¿y bagatelizowaæ objawów wskazuj±cych na zachorowanie na anginê, poniewa¿ choroba ta mo¿e powodowaæ gro¼ne dla zdrowia, a nawet ¿ycia powik³ania. W przebiegu anginy mo¿e doj¶æ do rozwoju powik³añ miejscowych (najczê¶ciej powstanie ropnia w obrêbie gard³a), a tak¿e bardziej niebezpiecznych – ogólnych, takich jak m.in. posocznica, gor±czka reumatyczna, k³êbuszkowe zapalenie nerek, uszkodzenie zastawek serca, zapalenie miê¶nia sercowego.
Aby wykryæ powik³ania nale¿y wykonaæ badania dodatkowe: morfologiê, OB, badanie ogólne moczu, EKG.
Nawracaj±ce anginy s± wskazaniem do leczenia operacyjnego, czyli zabiegu usuniêcia migda³ków podniebiennych (tonsillectomii).
Nawracaj±ce paciorkowcowe zapalenie gard³a i migda³ków jest definiowane jako: 7 epizodów zaka¿enia w ostatnim roku lub 5 rocznie w ci±gu ostatnich 2 lat lub 3 rocznie w ci±gu ostatnich 3 lat. Jak siê okazuje, pacjenci po wyciêciu migda³ków nie tylko pozbywaj± siê problemu anginy, ale tak¿e kaszlu i zaka¿eñ górnych dróg oddechowych.
Jedn± z nowszych technik jest tonsillectomia z zastosowaniem lasera. Zastosowanie lasera pozwala na zmniejszenie krwawienia w trakcie operacji oraz przyspieszenie procesu gojenia.
Zmniejszenie wystêpowania najczêstszego powik³ania tonsillectomii, jakim jest krwawienie, umo¿liwia pacjentom szybszy powrót do normalnego funkcjonowania. Zabieg wykonany przy u¿yciu lasera jest bezpieczny.
Autorka: Magdalena Fr±ckiewicz, specjalista otolaryngolog. Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pracuje w Klinice Otolaryngologii Dzieciêcej Szpitala Dzieciêcego przy ul. Marsza³kowskiej (Litewska) w Warszawie oraz w Klinice Otolaryngologii CSK MSW. Zajmuje siê dzieæmi i doros³ymi w zakresie leczenia zachowawczego i operacyjnego. Przyjmuje w poradni Otolaryngolodzy24
