Angina jest ogólnoustrojową chorobą zakaźną, w której obrazie najbardziej dominują
zmiany zapalne w obrębie migdałków podniebiennych. Najczęściej angina wywołana jest przez bakterie – głównie paciorkowce ß-hemolizujące z grupy A (Streptococcus pyogenes). Inne czynniki etiologiczne to wirusy oraz rzadko grzyby.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Angina jest chorobą występującą głównie w wieku dziecięcym oraz u młodych dorosłych, ma to związek z aktywnością układu chłonnego górnych dróg oddechowych tzw. pierścienia Waldeyera w pierwszych latach życia.
Objawy anginy
Choroba rozwija się nagle, najbardziej charakterystycznym objawem jest silny ból gardła utrudniający połykanie. Inne dolegliwości, składające się na pełny obraz choroby to:
– wysoka gorączka (powyżej 38°C)
– osłabienie
– dreszcze
– wymioty (objaw dotyczy małych dzieci, poniżej 7 r.ż.)
– ból głowy
– bóle kostno-stawowe.
Rozpoznanie anginy
Anginę rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego. W badaniu stwierdza się
powiększone, zaczerwienione migdałki podniebienne, często pokryte żółtawym nalotem, białawy nalot na języku oraz powiększone węzły chłonne, szczególnie podżuchwowe.
W celu określenia prawdopodobieństwa zachorowania na anginę o etiologii paciorkowcowej stosuje się różnego rodzaju skale np. skala Centora-McIsaaca, Walsha. W zależności od uzyskanej punktacji ustala się wskazania do wykonania dodatkowych badań, takich jak szybki lateksowy test wykrywający antygen paciorkowca, wynik testu otrzymuje się po kilku minutach.
Jedynym pewnym potwierdzeniem zakażenia paciorkowcem jest wykonanie posiewu wymazu z gardła, wynik uzyskujemy po 24-48 godzinach. Badanie umożliwia również wykonanie antybiogramu, czyli określenie skutecznego w leczeniu antybiotyku.
Leczenie anginy: lody pomogą?
Nieprawdą jest, że lody są skuteczne w leczeniu anginy, wręcz przeciwnie. Spożywanie zimnych pokarmów, szczególnie w upalne dni może wywołać rozwój choroby. Lody, zimne napoje i pokarmy zalecamy po usunięciu migdałków podniebiennych, żeby nie dopuścić do przedwczesnego oddzielenia się skrzepu z rany. W stanie zapalnym, czyli anginie, dochodzi do przekrwienia chorego narządu, co zwiększa przepływ krwi i dostarczanie czynników zwalczających infekcje. Zimne rzeczy spowodowałyby obkurczenie naczyń i odwrotny efekt. W anginie powinno się spożywać neutralne w smaku pokarmy/napoje w temp. pokojowej, żeby miało to obojętny wpływ i nie działało drażniąco (gorące).
W zależności od etiologii anginy, leczenie jest różne.
W przypadku infekcji wirusowej polega na stosowaniu ogólnych i miejscowych środków przeciwzapalnych: preparaty do płukania gardła, w postaci aerozolu lub tabletki do ssania. W przypadku potwierdzenia etiologii bakteryjnej należy zastosować antybiotyk, wg rekomendacji Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków, antybiotykiem z wyboru jest penicylina. Aby uniknąć szerzenia się zakażenia powinno ograniczyć się kontakt chorego z otoczeniem przez 24 godziny od zastosowania skutecznego leczenia.
Możliwe powikłania anginy
Nie należy bagatelizować objawów wskazujących na zachorowanie na anginę, ponieważ choroba ta może powodować groźne dla zdrowia, a nawet życia powikłania. W przebiegu anginy może dojść do rozwoju powikłań miejscowych (najczęściej powstanie ropnia w obrębie gardła), a także bardziej niebezpiecznych – ogólnych, takich jak m.in. posocznica, gorączka reumatyczna, kłębuszkowe zapalenie nerek, uszkodzenie zastawek serca, zapalenie mięśnia sercowego.
Aby wykryć powikłania należy wykonać badania dodatkowe: morfologię, OB, badanie ogólne moczu, EKG.
Nawracające anginy są wskazaniem do leczenia operacyjnego, czyli zabiegu usunięcia migdałków podniebiennych (tonsillectomii).
Nawracające paciorkowcowe zapalenie gardła i migdałków jest definiowane jako: 7 epizodów zakażenia w ostatnim roku lub 5 rocznie w ciągu ostatnich 2 lat lub 3 rocznie w ciągu ostatnich 3 lat. Jak się okazuje, pacjenci po wycięciu migdałków nie tylko pozbywają się problemu anginy, ale także kaszlu i zakażeń górnych dróg oddechowych.
Jedną z nowszych technik jest tonsillectomia z zastosowaniem lasera. Zastosowanie lasera pozwala na zmniejszenie krwawienia w trakcie operacji oraz przyspieszenie procesu gojenia.
Zmniejszenie występowania najczęstszego powikłania tonsillectomii, jakim jest krwawienie, umożliwia pacjentom szybszy powrót do normalnego funkcjonowania. Zabieg wykonany przy użyciu lasera jest bezpieczny.
Autorka: Magdalena Frąckiewicz, specjalista otolaryngolog. Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pracuje w Klinice Otolaryngologii Dziecięcej Szpitala Dziecięcego przy ul. Marszałkowskiej (Litewska) w Warszawie oraz w Klinice Otolaryngologii CSK MSW. Zajmuje się dziećmi i dorosłymi w zakresie leczenia zachowawczego i operacyjnego. Przyjmuje w poradni Otolaryngolodzy24
