Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Przyczyny występowania tego typu zapalenia nie są do końca znane. Prawdopodobnie ma ono związek z polimialgią reumatyczną, jedną z chorób reumatycznych związanych ze zmianami w obrębie tkanki łącznej . Zdaniem niektórych specjalistów nie bez znaczenia jest podłoże genetyczne oraz czynniki środowiskowe. U pacjentów obciążonych genetycznie olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic może być odpowiedzią autoimmunologiczną organizmu na infekcję bakteryjną lub wirusową.
Stan zapalny może się pojawić niemal w każdej z tętnic znajdujących się w ludzkim organizmie. W pierwszej kolejności pojawia się znaczne pogrubienie ścian naczynia, następnie obserwuje się naciekający stan zapalny. Najczęściej zmiany pojawiają się w tętnicy skroniowej, kręgowej (odcinek zewnątrzczaszkowy), rzęskowej tylnej, ocznej, szyjnej zewnętrznej i wewnętrznej oraz środkowej siatkówki.
Olbrzymikomórkowe zapalenie tętnic zazwyczaj rozwija się bardzo powoli i w pierwszej fazie nie daje żadnych objawów. Występujące u pacjentów dolegliwości są zależne od umiejscowienia zajętej chorobą tętnicy, w większości przypadków pojawiają się one w okolicy głowy. Skarżą się oni przede wszystkim na nasilające się w nocy bóle głowy (skroń lub potylica), tętnice staja się bardzo delikatne i bolesne, niekiedy nie pozwalają na założenie nakryć głowy. Mięśnie żuchwy są osłabione, a przeżuwaniu towarzyszy ból oraz drętwienie.
Zajęcie tętnic ocznych występuje u jednej czwartej chorych. Pierwszym zmianom chorobowym towarzyszy podwójne widzenie, ból gałki ocznej, zaburzenie ostrości widzenia, czasem pojawia się ślepota jednooczna. W przypadku układu nerwowego może wywołać otępienie, przemijające ataki niedokrwienne lub udar mózgu.
Obok objawów charakterystycznych dla poszczególnych naczyń u chorych pojawiają się stany podgorączkowe, osłabienie, brak apetytu oraz bóle mięśniowe.
Rozpoznanie olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic opiera się na ocenie pięciu kryteriów. Wystąpienie trzech z nich potwierdza chorobę. Pod uwagę przy stawianiu diagnozy bierze się:
- wiek pacjenta (najczęściej chorują kobiety po pięćdziesiątce)
- intensywność bólu głowy
- tkliwość lub osłabienie tętna tętnicy skroniowej
- wynik badani OB. (> 50 mm / 1 godz.)
- wynik biopsji tętnicy skroniowej
Objawy zapalenia tętnic mogą pojawić się przy wielu innych schorzeniach dlatego, przy stawianiu diagnozy należy je wykluczyć. Podobne dolegliwości pojawiają się przy miażdżycy , chorobach tkanki łącznej, kiłowym zapaleniu tętnic, zatorze tętnicy, napadach jaskry lub chorobach stawu skroniowo-żuchwowego.
Podstawą leczenia zapalenia tętnic są glikokortykosteroidy. Podawane są do momentu ustąpienia objawów i poprawy wyników laboratoryjnych tj. od 2 do 4 tygodni. Jednak u ogromnej części pacjentów następują nawroty i konieczne jest kontynuowanie leczenia przez ok. 2 lata. U chorych, u których istnieje ryzyko utraty wzroku podaje się dożylnie glikokortykosteroidy.
Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych
Przerost prawej komory serca (Przewlekły zespół płucno - sercowy)
Zespół Sjögrena (zespół Sjogrena, choroba Mikulicza-Radeckiego)