Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego dotyka 10-20 proc. chorych na kamicę pęcherzyka żółciowego i jest jej najczęstszym powikłaniem. Jest to ostry stan zapalny spowodowany ograniczonym odpływem żółci z pęcherzyka żółciowego, podrażnianiem ściany pęcherzyka przez zalegające kamienie lub obrzękiem błony śluzowej przewodu pęcherzykowego. W bardziej zaawansowanym stadium choroby dochodzi czasem do zakażenia bakteryjnego przenoszonego drogą krwiopochodną.
Rzadszą przyczyną ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego są:
Częściej chorują kobiety. Sporadycznie występuje u dzieci i młodzieży.
Powikłaniem ostrego zapalenie pęcherzyka żółciowego są:
Początkowo pojawia się stały ból, najczęściej w linii środkowej nadbrzusza. Po 4-6 godzinach zanika, aby po kilku godzinach powrócić. Nawracający ból występuje w prawym podżebrzu. Jest ciągły, potęguje go ruch, kaszel oraz kichanie.
Charakterystycznymi objawami są: wysoka temperatura, dreszcze, niechęć do jedzenia, nudności, wymioty żółcią (czasem bez żółci), przyspieszone tętno i oddech, ciężki stan ogólny chorego. Może dołączyć się lekka żółtaczka.
Skurcze mięśni brzucha powodują sztywność w prawej okolicy podżebrowej. Czasami wyczuwalny jest powiększony pęcherzyk żółciowy.
Ataki ostrego zapalenie pęcherzyka żółciowego mogą mieć przebieg bardzo zróżnicowany. Od ciężkiego ataku po zupełny brak objawów. Bezobjawowe lub lekkie ataki przechodzą w ciągu 1-10 dni. Niestety możliwe są nawroty. W cięższych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna.
Chorobę najczęściej rozpoznaje się na podstawie klasycznych objawów oraz badania ultrasonograficznego. Przeprowadza się także badania laboratoryjne, które przy ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego, wykazują podwyższony poziom białych krwinek, zwiększenie stężenia bilirubiny, zwiększenie ALAT, ASPAT, GGTP oraz fosfatazy zasadowej.
Ciężkie stany chorobowe wymagają hospitalizacji. Prowadzone jest leczenie objawowe poprzez dożylne nawadnianie chorego, podawanie leków przeciwzapalnych (leków niesteroidowych, pantazocyny), rozkurczowych oraz antybiotyków.
Często najlepszą metodą polepszenia stanu chorego jest chirurgiczne usunięcie pęcherzyka żółciowego. Wykonuje się albo zabieg cholecystekomii klasycznej, albo cholecystekomii laparoskopowej.
Po zabiegu konieczne jest przestrzeganie diet. Dieta powinna się opierać na produktach odtłuszczonych, bogatych w węglowodany. Zaleca się kasze, chleb graham, makarony. Z diety powinno się wyeliminować:
Posiłki należy spożywać kilka razy dziennie, regularnie, w małych ilościach.