Wszystkim szparagi zmieniają zapach moczu. Ma to związek z zawartym w warzywach kwasem asparginowym. Enzymy trawienne uwalniają z niego różne substancje lotne, które trafiają do wydalanego moczu. Bywa, że już 20 minut po posiłku nasze siki czuć gotowaną kapustą, a my zastanawiamy się, czy to aby na pewno normalne. Nie ma się czego obawiać - to, czy wyczuwasz nieprzyjemny zapach, czy nie, nie zależy od stanu zdrowia i metabolizmu, tylko od wrażliwości nosa!
Ansomia szparagowa to nic groźnego
Ludzie od wieków zastanawiali się nad dziwnym zapachem moczu po szparagach. Nic dziwnego - wygląd, zapach i kolor naszych sików to niejednokrotnie cenna wskazówka o stanie naszego zdrowia. Często zmiany rzeczywiście sygnalizują problemy, ale wcale nie musi tak być. Przykładowo - czerwony kolor moczu może wskazywać na infekcję, kamicę nerkową, a nawet nowotwór, ale pojawia się też po zjedzeniu buraczków i wówczas nie ma się czym martwić. Nieprzyjemny zapach towarzyszy infekcjom czy rzadkim chorobom metabolicznym, jednak po zjedzeniu szparagów jest normą.(1)
Naukowcy skupili się na tych kwestiach dawno temu, a w ubiegłym wieku ostatecznie doszli do wniosku, że szparagi są zdrowe, bezpieczne i nie powodują u zdecydowanej większości ludzi nawet odległych problemów zdrowotnych. Nie ma przy tym znaczenia, czy mocz pachnie nieprzyjemnie czy nie.
A skąd te różnice w zapachu? To już sprawa genów i nosa. Po prostu jedni dziwną woń wyczuwają, a inni nie. Ok. 40 proc. ludzi ma zdolność wyczuwania związków lotnych związanych z kwasem asparginowym. Nieznacznie bardziej wrażliwe są nosy kobiece. Jeśli nie wyczuwasz u siebie zmienionego zapachu, nie wyczujesz i u innych. Masz ansomię szparagową, ale nie jest to żadna choroba, tylko po prostu cecha. Jeśli jednak czujesz charakterystyczny zapach, wchodząc do toalety po kimś, kto jadł szparagi, zostaniesz powiadomiony o tym przez własny nos. Tak, robiono takie badania.(2)
Dlaczego warto jeść szparagi?
Szparagi, jeśli nie utopisz ich w tłuszczu, to warzywa niskokaloryczne. Typowa porcja gotowanych szparagów (ok. 80 g) to zaledwie ok. 20 kcal, więc sprawdzają się nawet na diecie odchudzającej. Zwłaszcza że dostarczą zdecydowanie więcej pożywnego białka niż cukrów, a także błonnika. Większość z nas najprawdopodobniej spożywa go za za mało. Tymczasem stanowi znakomitą pożywkę dla pożytecznych bakterii jelitowych. Zdrowy mikrobiom wiąże się nie tylko ze sprawną pracą układu pokarmowego, ma też wpływ na stan całego organizmu, w tym na odporność, a nawet na pracę mózgu. Naukowcy, którzy przyjrzeli się bliżej właściwościom szparagów sugerują, że gotowane szparagi mogą pomóc w problemach żołądkowo-jelitowych, gdyż normują proces trawienia i zmniejszają stany zapalne, wspomagając w ten sposób regenerację układu pokarmowego.
Wśród cennych zalet szparagów wymienia się choćby pozytywny wpływ na cały układ krążenia i poziom ciśnienia tętniczego (zawarte w nich związki mają sprzyjać rozszerzeniu naczyń krwionośnych). Mają zapobiegać procesowi przedwczesnego starzenia, a nawet nowotworzenia, dzięki polifenolom, uznanym przeciwutleniaczom. Są dobrym źródłem witamin i minerałów, w tym przyjaznej oczom witaminy A, niezbędnego układowi nerwowemu kwasu foliowego czy przyjaznego sercu potasu.
Kto nie powinien jeść szparagów
Chociaż wiele badań wskazuje, że szparagi to warzywa przyjazne naszym jelitom, sporo osób po ich spożyciu odczuwa nieprzyjemne wzdęcia. Dlatego część lekarzy nie poleca ich osobom z zespołem jelita drażliwego, bo mogłyby nasilać dolegliwości. Ze względu na zawartość w szparagach związków purynowych nie są polecane osobom z dną moczanową i chorobami nerek.
Źródła:
- White, Robert H. "Occurrence of S-methyl thioesters in urines of humans after they have eaten asparagus." Science 189.4205 (1975): 810-811.
- Markt, Sarah C., et al. "Sniffing out significant "Pee values": genome wide association study of asparagus anosmia." bmj 355 (2016).
