Seitan - co to jest?
Seitan to wysokobiałkowy produkt uzyskiwany z mąki pszennej. W kuchni japońskiej, koreańskiej oraz chińskiej jest substytutem mięsa. Powstaje poprzez wypłukiwanie skrobi z mąki pszennej. W skład seitanu wchodzi więc prawie wyłącznie gluten.
Samo słowo pochodzi z języka japońskiego. Sei tłumaczy się jako "być", "stawać się", natomiast tan wywodzi się od słowa tanpaku i oznacza białko. Ale w samej Japonii nazywa się je inaczej: guruten-mito (mięso glutenowe). W Chinach natomiast seitan określane bywa mianem "mięso Buddy" albo kofu. Seitan wymyślili mnisi buddyjscy, którzy nie mogli jadać mięsa zwierząt czy ryb. Około 150 g seitanu zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na białko.
Seitan - jak smakuje
Odpowiednio przyrządzony seitan w potrawach smakuje nieco jak mięso. Ma włóknistą i lekko gąbczastą konsystencję. Smak seitanu po przyrządzeniu może przypominać smak kurczaka, czy też kaczki. Sam w sobie seitan jest neutralny w smaku, ale przechodzi smakami i aromatami dodatków, z którymi jest gotowany. Seitan można przygotowywać w dowolnej formie; smażonej, gotowanej, można go również grillować. Pokrojony w duże kawałki świetnie nadaje się do przygotowania gulaszy lub zup. Krótko mówiąc, seitan można zastosować w dowolnym przepisie, który wymaga mięsa.
Seitan – czy jest zdrowy?
Seitan to po prostu gluten pszeniczny. Tak więc nie powinny po niego sięgać osoby z celiakią, nadwrażliwością na gluten lub nietolerancją glutenu. Nie jest wskazany dla pacjentów na diecie bezglutenowej z innych powodów. W jego skład, oprócz glutenu wchodzi błonnik, niewielka ilość cukru i tłuszczu (ok. 2 proc.). Zawiera pewne ilości wapnia i żelaza. Znajdziemy w nim także witaminy w grupy B. Nie są to jednak duże ilości witamin i składników mineralnych dlatego nie poleca się go jako codziennego, wegańskiego zamiennika produktów bogatych w białko. W tej roli znakomicie sprawdzą się rośliny strączkowe i ich przetwory np. hummus, tofu. Seitan często spotyka się w kuchni wegetariańskiej, jest zdrowszy niż mięso.
Seitan - jak go przyrządzić?
Seitan nabiera smaku bulionu, w którym jest gotowany. W kuchni azjatyckiej przygotowuje się go z dodatkiem alg, marchewki, cebuli, imbiru, natki pietruszki albo kolendry, sosu sojowego oraz soli. Po ugotowaniu seitan można też marynować dodając zioła i warzywa, na przykład czosnek czy cebulę i inne, w zależności od gustu.
Placki z seitanu przygotowuje się gotując je w wodzie z dodatkiem przypraw aż wypłyną na wierzch. Należy przy tym pamiętać, że mocno pęcznieją w trakcie gotowania. Mogą nawet potroić swoją objętość, uwzględnijmy to zatem dobierając odpowiedniej wielkości garnek. W czasie gotowania należy kilkakrotnie przemieszać placuszki, aby nie przywarły do dna. Gotowanie trwa około 30-40 minut. Aby seitan wchłonął bulion, w którym jest gotowany, warto zostawić go w nim na kilka-kilkanaście dni w lodówce. Ugotowane placuszki można potem smażyć, panierować, dodawać do gotowanych potraw.
Z seitanu często przygotowuje się potrawy przypominające mięsne. A zatem - dla przykładu - wegetariański gulasz, kotlety, steki, czy też w panierce jak nuggetsy. Ponadto można go przyrządzić jak pieczeń. Seitan nadaje się także jako składnik nadzienia, na przykład do lazanii czy pierogów. Należy go tylko przedtem zmielić. Po ugotowaniu dodaje się go także do kanapek lub kebabów. Przygotowany podobnie jak mięso dobrze smakuje z kaszą, ziemniakami, makaronem i ryżem.
Seitan - jak go zrobić?
Aby powstał seitan potrzebujemy 1,5 kg mąki pszennej oraz wodę. Mąkę rozrabiamy z 900 ml wody na gładkie ciasto, a następnie wkładamy wyrobione ciasto do miski i zalewamy wodą. Po kilku godzinach ciasto odsączamy, a następnie wyrabiamy pod strumieniem zimnej wody. Najlepiej robić to w durszlaku. To wyrabianie trwa tak długo, aż spływająca woda stanie się przezroczysta, co oznacza, że z maki wypłukana została skrobia. Pozostałe w durszlaku składniki to głównie gluten. Ma żółty kolor i lepką, elastyczną postać. Z takiego ciasta tworzymy wałek, który następnie owijamy ciasno gazą. Końce zawiązujemy i w takiej postaci gotujemy przez godzinę, a następnie odstawiamy w wywarze do wystudzenia.
Seitan - gdzie kupić
Seitan to produkt, którego nie znajdziemy w zwykłych sklepach spożywczych. Należy go szukać w sklepach ekologicznych, sklepach ze zdrową żywnością, jak również w sklepach internetowych oferujących żywność wegańską. W sklepach dla wegetarian seitan można kupić w formie proszku, albo w plastrach.
W naszym filmie o tym, jak przygotować potrawę z innego dalekowschodniego przysmaku, mianowicie z tofu.
