Kadm: co to jest za pierwiastek?
Kadm to pierwiastek klasyfikowany jako metal przejściowy z układu okresowego. Jego nazwa pochodzi od słowa "kadmeia" oznaczającego grecką nazwę rudy cynku. Kadm, pomimo że jest pierwiastkiem toksycznym, zwykle występuje jako produkt uboczny w produkcji cynku. Jest rzadko spotykany, a jego obecność w skorupie ziemskiej wynosi 0,00005% na całej naszej planecie. Kadm jest jednym z najważniejszych czynników zanieczyszczenia środowiska i stanowi silne zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz zwierząt. Zawiera w sobie substancje rakotwórcze, dlatego Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem wpisała kadm oraz jego pochodne na czarną listę. Pierwiastek ten został określony jako groźny dla zdrowia i życia człowieka metal ciężki.
Kadm: zastosowanie w przemyśle
Jak wykorzystywany jest kadm? Zastosowanie tego pierwiastka w przemyśle jest bardzo szerokie. Jest on stosowany m.in. w:
- metalurgii - m..in jako powłoka ochronna dla innych metali,
- medycynie - kadm jest jednym ze składników amalgamatu, czyli wypełnień używanych w stomatologii,
- akumulatorach niklowo-kadmowych,
- reaktorach jądrowych,
- ogniwach słonecznych - w roli warstwy buforowej,
- sztuce - pozwala uzyskać barwnik w odcieniu żółcieni kadmowej,
- fizyce jądrowej.
Kadm w żywności
Kadm obecny jest w glebie i powietrzu. Problemem naszych czasów stał się także kadm w żywności - to stąd znajduje łatwą drogę do wniknięcia w organizm człowieka. Pierwiastek ten kumuluje się w organach, które pełnią funkcję oczyszczaczy organizmu, czyli w nerkach i wątrobie. Jednak kadm ma również zdolność odkładania się w innych tkankach (m.in. w kościach i jądrach).
Pierwiastek ten jest łatwo przyswajany przez organizm człowieka, co naraża nas na bardzo poważne zatrucie kadmem. Kadm w organizmie (w silnym stężeniu) może doprowadzić do niewydolności narządów, a w konsekwencji do śmierci pacjenta. Kadm dociera do żywności z nawozów sztucznych oraz pestycydów służących do ochrony przed szkodnikami. Można go przyjąć nawet z pozornie zdrowymi produktami (owoce i warzywa). Kadm jest pobierany z gleby w nawet 70% i w 30% z powietrza. Najnowsze badania pokazują, że z roku na rok następuje zwyżkowa tendencja obecności kadmu w naszym otoczeniu. Jego coraz wyższe stężenie w masowych uprawach budzi niepokój.. Warto jednak zaznaczyć, że w uprawach ekologicznych zawartość kadmu w żywności jest nawet o 50% niższa.
Kadm w organizmie człowieka
Niestety każdy z nas narażony jest na kontakt z kadmem, dlatego istnieje coraz większe zagrożenie masowych zachorowań na osteoporozę oraz bardzo niebezpieczną krzywicę. Kadm w organizmie przyczynia się głównie do demineralizacji, a w konsekwencji do deformacji kości. Jest dużym zagrożeniem dla układu sercowo-naczyniowego, sprzyja odkładaniu się blaszek miażdżycowych. Jest przyczyną stresu oksydacyjnego, upośledza funkcjonowanie układu odpornościowego i sprzyja rozwojom nowotworów. Stężenie kadmu w organizmie utrudnia, a czasami także uniemożliwia wchłanianie cennych minerałów, do których należą: wapń, cynk, miedź i żelazo.
Jak usunąć kadm z organizmu?
Kadm jest metalem ciężkim, którego usunięcie może być trudne. Pierwszym krokiem do wyeliminowania tego pierwiastka z organizmu jest wymiana plomb amalgamatowych. Ważne kwestie to także:
- picie przefiltrowanej wody,
- przebywanie w dobrze wentylowanym pomieszczeniach,
- unikanie spożywania dużych ilości owoców morza i ryb (potencjalnego źródła metali ciężkich),
- rzucenie palenia - kadm obecny jest w wyrobach tytoniowych.
Zatrucie kadmem
Kadm jest uważany za główną przyczynę zapadania na nowotwory: endometrium, płuc, pęcherza moczowego. Jest czynnikiem zagrożenia cukrzycą typu II, chorób serca, niewydolności nerek oraz wątroby. Zatrucie kadmem przyczynia się do powstania dysfunkcji komórek wątroby, a w konsekwencji ich apoptozy.
Zobacz też: Pokrzyk wilcza jagoda (belladonna) - objawy zatrucia, właściwości, ostrzeżenia
