Dziurawiec, zwany też zielem świętojańskim lub zielem Świętego Jana, znany jest od wieków jako roślina lecznicza. W starożytności przypisywano mu właściwości magiczne. Do celów zielarskich wykorzystuje się kwiatostany, które zbiera się w porze kwitnienia. Tradycja mówi, że zakwita 24 czerwca, stąd nazwa - ziele świętojańskie. Ziele suszy się w cienistym miejscu, tak aby temperatura otoczenia nie przewyższyła 35 stopni.
Dziurawiec zwyczajny (łac. Hypericum perforatum) jest rośliną rosnącą bez trudu w naszym klimacie. Spotkamy go na łąkach, na polanach w lesie, w przydrożnych rowach, na nieużytkach. Jest rośliną lubiącą stanowiska słoneczne, jest źródłem pożywienia dla motyli i dzikich pszczół.
Ziele dziurawca zawiera sporo substancje aktywnych i związków leczniczych. Są to m.in:
Dziurawiec na depresję i bóle
Do leczenia objawów depresji wykorzystuje się ekstrakt alkoholowy z ziela dziurawca. Na antydepresyjne działanie dziurawca ma wpływ przede wszystkim hiperycyna i hiperforyna, ponieważ te związki przeciwdziałają m.in. rozkładowi serotoniny. Wyciąg z dziurawca obniża poziom lęku, działa przeciwdepresyjnie i uspokajająco. W niektórych przypadkach skuteczność ekstraktu z dziurawca jest porównywalna z działaniem leków przeciwdepresyjnych.
Właściwości uspokajające dziurawca wspierają leczenie nerwic i stanów lękowych. Roślina ta może być wykorzystywana także w celu łagodzenia dolegliwości w okresie menopauzy lub towarzyszących zespołowi napięcia przedmiesiączkowego.
Dziurawiec wchodzi poza tym w skład licznych leków ziołowych o działaniu rozkurczającym, żółciopędnym, żółciotwórczym i przeciwzapalnym. Stosowane są głównie w schorzeniach wątroby i dróg żółciowych, w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy oraz w zaburzeniach czynności gruczołów wydzielania wewnętrznego.
Dziurawiec wykorzystuje się do produkcji samoopalaczy oraz kosmetyków działających gojąco i regenerująco. Wyciągi wodne i alkoholowe natomiast mają działanie ściągające i przeciwzapalne, służą do zwalczania łagodnych zmian trądzikowych skóry.
Herbatkę z dziurawca zaparza się pod przykryciem przez około 10 minut. Aby poprawić apetyt należy ją popijać przed posiłkiem. Wypita po jedzeniu poprawi trawienie i pracę wątroby. Herbatka z dziurawca może też służyć do płukania jamy ustnej i gardła, a także do okładów przy wypryskach i trądziku. Dobrze jest też pić dziurawiec w formie herbatki parzonej z dodatkiem melisy.
Do zrobienia nalewki z dziurawca potrzebujemy około 100 gramów świeżo zerwanych kwiatów dziurawca oraz 0,5 l spirytusu. Zalewamy kwiaty alkoholem, zakręcamy i odstawiamy w ciemne miejsce na dwa tygodnie. Należy od czasu do czasu potrząsać słojem, aby wymieszać składniki. Po dwóch tygodniach nalewkę z dziurawca cedzimy i odstawiamy na dwa-trzy miesiące. W celach leczniczych pijemy po łyżce dziennie.
Mimo wielu korzystnych właściwości i doskonałego wpływu na zdrowie, dziurawiec w niektórych przypadkach może wywołać szkodliwe interakcje. Dziurawca nie należy stosować w przypadku:
Należy również pamiętać, że zawarta w dziurawcu hiperycyna powoduje zwiększoną wrażliwość na słońce. Zatem picie herbaty czy wyciągu z dziurawca w czasie opalania się może spowodować oparzenia słoneczne.