Kardamon jest jedną z przypraw, która (ze względu na swoje właściwości lecznicze oraz walory smakowe) doceniana była już przez starożytnych Chińczyków. Zalecany jako dodatek do potraw, jak również składnik specyfików i mikstur używanych w medycynie niekonwencjonalnej.
Kardamon jest jednoroczną byliną z rodziny imbirowatych, osiągającą wysokość od dwóch do pięciu metrów. Charakterystyczną cechą rośliny są bulwiaste kłącza, ciemnozielone i szerokie liście oraz zielone z białymi końcami i fioletowymi żyłkami kwiaty. Owoce, w postaci strąków, wyrastają na poziomie gruntu. Kardamon pochodzi z tropików, ale bywa uprawiany również na plantacjach. Dzięki wysokim łodygom i porastającym je liściom, podczas silnego nasłonecznienia daje innym roślinom zbawienny cień. Sadzonki na plantacjach sadzone są w odległości przynajmniej 3 m od siebie. Kardamon zbiera się z plantacji przed dojrzeniem owoców, co pozwala uniknąć wysypywaniu się z kapsuł nasion w trakcie suszenia roślin na słońcu.
Nasiona w kapsułach umieszczone są w trzech podwójnych rzędach, a każdy z nich liczy około 6 sztuk. Strąki są malutkie, ich długość wynosi od 5 do 20 mm. Mniejsze strąki znane są jako kardamon odmiany zielonej, natomiast większe i o barwie brązowej określane bywają mianem odmiany czarnej. Teksturę strąka można przyrównać do twardego papieru. W przekroju są owalne lub trójkątne, lekko spłaszczone. Na jego powierzchni widoczne są zmarszczenia. Kupując kardamon można nabyć całe strąki, nasiona w naturalnej postaci lub ziarna zmielone. Aby aromat i właściwości przyprawy zbyt szybko nie zniknęły, zaleca się kupować cały strąk i do momentu użycia trzymać go w szczelnym naczyniu. Fabrycznie zmielony kardamon szybko traci swoje właściwości aromatyczne.
Właściwości lecznicze kardamonu znane są w medycynie ludowej Dalekiego Wschodu od zarania dziejów. Znakomicie sprawdza się jako specyfik na niestrawność, wzdęcia oraz inne problemy z jelitami. Ma właściwości odchudzające i pielęgnacyjne. Nasiona rośliny mają również działanie antyseptyczne i odświeżające oddech.
Kardamon jest przyprawą najczęściej używaną w Indiach oraz w innych krajach Bliskiego i Dalekiego Wschodu. W Europie popularny jest w Holandii i Skandynawii, gdzie dodawany jest do wypieków oraz do napojów alkoholowych.
Do czego zmielony kardamon dodać? Jest to m.in. jeden z głównych składników dań curry. Bywa także dodawany do słodkich potraw oraz różnego rodzaju napojów. Przyprawa ta dodana do dań ułatwia ich trawienie, poprawia smak i nadaje im nutkę egzotyki.
Sprawdza się także jako dodatek aromatyzujący pikle, marynowane śledzie i grzane wino. Dodawany jest do dań mięsnych i owoców morza. W krajach europejskich stosuje się go do herbat, kawy oraz likierów, a także wykwintnych ciast. Kardamon znajdziemy również w wielu suplementach diety regulujących układ trawienny, herbatkach z dodatkiem innych ziół oraz w licznych medykamentach
Ma właściwości regulujące pracę układu trawiennego, dlatego kardamon na odchudzanie jest często polecany. Obecne w nasionach olejki eteryczne wykazują działanie pobudzające produkcję soków trawiennych, co przyspiesza przemianę materii. Regulowanie metabolizmu przyczynia się do oczyszczenia organizmu z produktów ubocznych powstałych podczas przemiany materii, a także powoduje wydalenie toksyn. Tego typu działania pozwalają organizmowi na pozbycie się zbędnych kilogramów bez konieczności codziennego trenowania ciała.
Jak wykorzystać kardamon? Zastosowanie znajduje on w kuchni oraz kosmetyce. Stosuje się go głównie do dań azjatyckich, ale z powodzeniem może być dodawany również do kuchni polskiej. Szczypta kardamonu świetnie podkręci smak świątecznych, zimowych wypieków, napojów gorących (szczególnie grzańca, kawy i herbaty, zup, koktajli). Ciekawe walory smakowe można osiągnąć, dodając odrobinę kardamonu do bigosu, risotto lub potraw mięsnych oraz rybnych.
Ciekawostką jest fakt, że kardamon znajduje zastosowanie także w kosmetyce. Znakomicie sprawdza się w aromaterapii i masażach relaksacyjnych. Jest składnikiem wielu balsamów oraz kremów ujędrniająco-wyszczuplających. Doskonale działa na skórę, która po kąpieli z olejkiem kardamonowym staje się bardzo miękka i jedwabiście gładka.
Podobnie jak inne przyprawy, kardamon może być źródłem alergenów. Osoby uczulone na przyprawy korzenne nie powinny spożywać dań z kardamonem i nie mogą stosować specyfików kosmetycznych zawierających ten składnik. Przeciwwskazaniem do spożywania przyprawy jest choroba wrzodowa i zapalenie błony śluzowej żołądka. Kardamonu nie powinny także używać kobiety w ciąży oraz matki karmiące piersią.
Zobacz też: Oregano - poznaj jego właściwości i dowiedz się, jak je spożywać