Gałka muszkatołowa - charakterystyka
Gałka muszkatołowa to naturalny produkt spożywczy, który do Europy przywędrował prawdopodobnie w XII w. razem z Krzyżakami. Gałka muszkatołowa to nasiono tzw. muszkatołowca korzennego, czyli drzewa rosnącego naturalnie na wyspach, należących do Archipelagu Malajskiego lub hodowanego w Indiach, Sri Lance lub Antylach (jednak uważa się, że nasiona tych drzew hodowlanych są dużo gorszej jakości).
Muszkatołowce to gatunki wiecznie zielone, które osiągają wysokość 10 m. Gałkę muszkatołową pozyskuje się, gdy owoce osiągną dojrzałość i pękają. Bardzo łatwo jest wówczas wydostać nasiono z mięsistej torebki, przypominającej śliwkę. Aby produkt ten nadawał się do spożycia, należy usunąć z niego siateczkową powłokę, a następnie ususzyć.
Innym, cennym owocem, który pochodzi z drzew muszkatołowych są kwiaty muszkatołowe, czyli macis. Zarówno jeden, jak i drugi produkt charakteryzują się dużą zawartością olejków eterycznych oraz tym, że znajdują zastosowanie głównie w przemyśle spożywczym i używane są jako przyprawy. W Europie gałka muszkatołowa jest jednak o znacznie bardziej popularna niż kwiaty muszkatołowca.
Gałka muszkatołowa - właściwości
Gałka muszkatołowa to nasiono, które charakteryzuje się licznymi właściwościami, zarówno smakowymi, jak i leczniczymi, jednakże te pierwsze są dużo częściej wykorzystywane na świecie. Podstawowymi właściwościami gałki muszkatołowej są jej walory smakowe. Produkt ten charakteryzuje się wyrazistym, gorzkim, a jednocześnie ostrym smakiem i niepowtarzalnym zapachem. Ze względu na to, gałka muszkatołowa wykorzystywana jest jako przyprawa do wielu dań mięsnych, rybnych, ale też stosowana w przemyśle cukierniczym.
Oprócz właściwości smakowych gałka muszkatołowa składa się w 8% z intensywnych olejków eterycznych, które znalazły swoje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Jest to również naturalny afrodyzjak, który działa pobudzająco na układ nerwowy, pobudza krążenie, a także korzystnie wpływa na libido.
Gałka muszkatołowa charakteryzuje się również właściwościami leczniczymi. W medycynie wyciągi z gałki muszkatołowej stosowane są na pobudzenie układu pokarmowego oraz przyspieszenie procesu trawienia. Oprócz tego, nasiona muszkatołowca mają właściwości przeciwzapalne oraz odtruwające. Zawarty w gałce eugenol to środek, który hamuje proces powstawania stanów zapalnych oraz działa ochronnie na błonę śluzową żołądka, chroniąc ją przed szkodliwymi czynnikami.
Co ciekawe, gałka muszkatołowa charakteryzuje się właściwościami halucynogennymi. Szacuje się, że spożycie 5-15 gramów tego nasiona, powoduje zaburzenia psychoaktywne, halucynacje oraz stany lękowe. Doznania opisywane przez osoby, które zażyły większą ilość gałki muszkatołowej, nie należą do przyjemnych, ponadto produkt ten w większej ilości cechuje się nieprzyjemnym smakiem, dlatego gałka muszkatołowa nie jest stosowana jako narkotyk.
Wartości odżywcze gałki muszkatołowej
Gałka muszkatołowa cechuje się licznymi wartościami odżywczymi. W jej składzie można znaleźć cenne minerały, takie jak:
- witaminy z grupy B: B1, B2, B3 i B6,
- witamina A i C,
- kwas foliowy,
- żelazo,
- wapń,
- fosfor,
- potas,
- sód,
- cynk,
- magnez.
Do jakich potraw stosować gałkę muszkatołową?
Ze względu na charakterystyczny smak oraz zapach gałka muszkatołowa cechuje się szerokim zastosowaniem w kuchni. Stosuje się ją zarówno do potraw mięsnych, kiełbas, pasztetów, ale też do ryb, małży czy innych owoców morza. Przyprawa ta dodawana jest również do sałatek, a przez niektórych do jajecznicy. Jednym z najpopularniejszych produktów, opartych na gałce muszkatołowej jest sos beszamelowy, używany do lasagne.
Oprócz stosowania gałki muszkatołowej do dań obiadowych przyprawa ta znalazła swoje zastosowanie w cukiernictwie. Gałka muszkatołowa stanowi podstawę przypraw korzennych, które dodawane są do bożonarodzeniowych wypieków, a także grzanego piwa lub wina. Jest to również jeden ze składników tzw. przyprawy masala, która oprócz gałki muszkatołowej zawiera kolendrę, kmin rzymski, kardamon, liść laurowy, a także goździki, pieprz czarny i cynamon.
