Allicyna - supermoc czosnku. Co to jest, jak powstaje i gdzie jej szukać?

Allicyna to związek chemiczny, który wytwarza się, gdy uszkadzamy - czyli na przykład kroimy - czosnek. To właśnie dzięki niej czosnek ma tak intensywny zapach i smak. Uważa się, że allicyna ma różne właściwości lecznicze. Jest jednak substancją nietrwałą, trudno więc uważać ją za "cudowny lek". Allicyna może służyć jako pomoc w zwalczaniu różnych dolegliwości, jednak na pewno nie jest w stanie poradzić sobie z nimi samodzielnie.

Allicyna to substancja należąca do związków siarkoorganicznych. Jest fitonocydem, a więc substancją naturalnie wydzielaną przez rośliny, która hamuje rozwój mikroorganizmów. "Fitonocyd" oznacza dosłownie "wytępiony przez roślinę". Ma zatem właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze, często też zwalczające wirusy.

Allicyna posiada charakterystyczny zapach; powstaje, gdy takie rośliny jak cebula czy czosnek ulegną uszkodzeniu. Ma oleistą konsystencję i żółtawą barwę. Co ciekawe, allicyna jest reakcją obronną czosnku - chroni go przed chorobami i szkodnikami.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Allicyna: powstawanie

Allicyna nie jest substancją "pierwotnie" występującą w czosnku czy cebuli. Do powstania allicyny potrzebny jest jej prekursor, substancja o nazwie alliina. Sama alliina jest bezbarwna i nie ma zapachu. Gdy rozdrabniamy (czyli po prostu uszkadzamy) czosnek, uaktywniamy enzym, allinazę. Allinaza powoduje, że alliina ulega hydrolizie. W ten sposób powstaje allicyna. Oprócz niej z tego procesu tworzą się również kwas pirogronowy i amoniak.

Wzór powstawania allicyny Yikrazuul / domena publiczna

Allicyna nieodwracalnie dezaktywuje się w środowisku o pH poniżej 3, dlatego też jeśli zjemy nieuszkodzony ząbek czosnku lub czosnek sproszkowany, allicyna się nie wytworzy (pH w żołądku wynosi około 1,5). To substancja nietrwała; "wyparuje" już po kilkunastu godzinach w temperaturze pokojowej.

Allicyna: działanie

Właściwości allicyny to:

• działanie przeciwbakteryjne (na przykład hamowanie rozwoju groźnej i bardzo powszechnej Helicobacter pylori),
• działanie przeciwgrzybicze - na strukturze allicyny powstają środki przeciwgrzybicze,
• obniżanie ciśnienia krwi,
• obniżanie poziomu cholesterolu,
• działanie odkażające drogi oddechowe.

Warto wspomnieć, że czosnek posiada również inne lecznicze substancje. Są to ajoen, winyloditiina, adenozyna, alliksyna, kwercetyna, skordynina, garlicyna i allistatyna. Pomagają w odpowiedniej pracy naczyń wieńcowych, leczą biegunkę i schorzenia dróg moczowych. Wykazują właściwości zwalczające bakterie gronkowca i pałeczki okrężnicy (Escherichia coli).

Niewielkie badania kliniczne wykazały, że allicyna w dużych dawkach - około dwudziestokrotnie większym stężeniu niż w ząbku czosnku - działa jako profilaktyka przeziębień. Ale uwaga! Jedzenie zbyt dużych ilości czosnku źle wpływa na wątrobę (dużo związków siarki) oraz nerki.

Fitonocydy: źródła

Gdzie jeszcze szukać fitonocydów - substancji, do których między innymi należy allicyna? Źródła fitonocydów to przede wszystkim:

• czosnek,
• cebula,
• dziki por
• papryka,
• szałwia,
• anyż,
• jałowiec,
• czarna porzeczka.

To także może cię zainteresować:

• Czosnek - niepowtarzalny zapach, niezawodny lek. Dlaczego warto jeść 2 ząbki czosnku dziennie?
• 6 dolegliwości i problemów ze zdrowiem, o których wstydzimy się mówić nawet lekarzowi

Syrop z cebuli niezastąpiony na przeziębienie