Dieta ubogoresztkowa. Na czym polega i kiedy jest wskazana?

Dieta ubogoresztkowa zalecana jest w wypadku schorzeń polegających na podrażnianiu błon śluzowych jelita. W porównaniu do większości diet, nie jest ona dietą odchudzającą, a typowo leczniczą. Polega na wyeliminowaniu z codziennego menu wszystkich produktów bogatych w błonnik pokarmowy, który może podrażniać ściany jelit i przyczyniać się do stanów zapalnych. Jakie są wskazania do diety ubogoresztkowej, na czym ona polega oraz jakie produkty spożywcze nie są w niej zalecane?

Błonnik to substancja (zazwyczaj pochodzenia roślinnego), która nie jest trawiona przez enzymy ludzkiego przewodu pokarmowego. W jego skład wliczają się między innymi polisacharydy (celuloza, gumy czy pektyny). Błonnik wykazuje wiele właściwości zdrowotnych, gdyż usprawnia pracę układu pokarmowego i obniża poziom złego cholesterolu we krwi. W pewnych przypadkach jego spożycie należy jednak ograniczyć lub prawie całkowicie wyeliminować.

Dieta ubogorsztkowa, zwana także niskobłonnikową lub bezresztkową, to dieta, której głównym celem jest okresowe uchronienie jelit od drażniącego działania błonnika pokarmowego. Jest ona przeznaczona dla osób, które borykają się ze stanami zapalnymi jelit, a także dla tych, którzy muszą oszczędzać jelita ze względu na świeżo przeprowadzony na nich zabieg operacyjny.

Dieta ubogoresztkowa - wskazania

Najczęstszym wskazaniem do zastosowania diety ubogiej w błonnik są różne choroby jelita cienkiego oraz grubego. Jest to między innymi:

Dieta ubogoresztkowa zalecana jest także pacjentom, którzy przeszli operacje jelit. W takich sytuacjach chory stopniowo do swojej diety wprowadza błonnik pokarmowy, aby przyzwyczaić jelita do pierwotnej formy odżywiania się. Zbyt duże ilości błonnika w diecie osób z chorobami jelit mogą powodować zdecydowane pogorszenie stanu, co będzie objawiać się najczęściej gwałtownym i silnym bólem. Dieta uboga w błonnik często zalecana jest także pacjentom, którzy przygotowują się do kolonoskopii (badanie jelita grubego).

Anatomia człowieka: jelito cienkie

Dieta ubogoresztkowa - jakich produktów unikać?

  • Pieczywo oraz produkty zbożowe

Pełnoziarniste pieczywo ciemne, pieczywo żytnie, kasza pęczak, kasza gryczana, płatki owsiane, makarony razowe, pełnoziarniste mąki pszenne, mąki żytnie.

  • Mięso i wędliny

Tłusta wieprzowina, mięso z kaczki i gęsi, podroby, baranina, kiełbasy, kaszanka, konserwy.

  • Nabiał

Mleko tłuste (3,2%), sery żółte, ser feta i mozzarella, tłuste twarogi i twarożki.

  • Ryby

Tłuste ryby morskie jak łosoś, makrela, węgorz czy halibut.

  • Owoce i warzywa

Fasola, groch, soczewica, kiszonki, smażone ziemniaki, papryka, rzodkiew, gruszki, orzechy, pestki, figi.

  • Napoje

Kawa, czarna herbata, alkohol wysokoprocentowy, słodzone napoje, napoje gazowane

W diecie ubogorsztkowej nie należy także sięgać po dania typu fast-food, słodycze oraz tłuszcze zwierzęce. Warto również pamiętać, aby przygotowywanych potraw nie doprawiać ostrymi przyprawami (chilli, pieprz).

Dieta ubogoresztkowa - zalecane produkty

  • Pieczywo oraz produkty zbożowe

Lekkie pieczywo pszenne, biszkopty, mąka tortowa, herbatniki, makaron jasny, biały ryż, kasza bulgur, kasza perłowa mazurska, płatki ryżowe.

  • Mięso i wędliny

Chudy drób bez skóry, cielęcina, chuda wołowina, polędwica, chude szynki.

  • Nabiał

Chude mleko (najlepiej 1,5%), produkty fermentacji mlekowej (kefiry, jogurty), chudy twaróg.

  • Ryby

Tuńczyk, karp, dorsz, pstrąg, sandacz.

  • Owoce i warzywa

Warzywa gotowane i obrane ze skóry: buraki, marchew, pomidory, ogórki, pietruszka, ziemniaki.

  • Napoje

Woda niegazowana niskozmineralizowana, słaba herbata, rozcieńczone soki, napary z ziół.

 Dieta ubogoresztkowa - ogólne zasady

Podstawową kwestią w diecie ubogoresztkowej jest stosowanie się do ściśle określonej listy produktów zalecanych i zakazanych. Należy pamiętać, aby warzywa poddawać obróbce termicznej, a owoce obierać ze skórki. W wypadku ostrych stanów zapalnych jelit, trzeba całkowicie zrezygnować z jedzenia stałych pokarmów i przez okres kilku dni stosować tzw. dietę płynną, która uwzględnia soki, galaretki i puree. Pożywienie w płynnej formie jest lekkostrawne i nie podrażnia ścian jelit.

Chorobom jelit najczęściej towarzyszy biegunka, której skutkiem jest zaburzenie równowagi wodno-elektrolitowej organizmu. Jednocześnie tracone są spore ilości białka. Dieta ubogoresztkowa powinna zatem być wysokoenergetyczna (nawet 3000 kcal dziennie), obfitować w białko i zawierać śladowe ilości tłuszczów.

Więcej o: