Syrop glukozowo-fruktozowy - czy naprawdę jest tak szkodliwy, jak się powszechnie uważa?

Syrop glukozowo-fruktozowy jest bardzo często spotykanym składnikiem wielu słodkich produktów, takich jak napoje, jogurty czy lody. Jest on oczyszczonym i mocno zagęszczonym, wodnym roztworem złożonym z tzw. cukrów prostych (glukozy i fruktozy). Składnik ten od wielu lat jest odradzany przez lekarzy i specjalistów z dziedziny dietetyki, gdyż wykazano jego negatywny wpływ na ludzki organizm. Co warto zatem wiedzieć o syropie glukozowo-fruktozowym oraz czy naprawdę jest tak szkodliwy, jak powszechnie się uważa?

Syrop glukozowo-fruktozowy - charakterystyka

Historia syropu glukozowo-fruktozowego sięga swoimi korzeniami wczesnych lat 60. ubiegłego wieku, kiedy używano go do słodzenia napojów alkoholowych oraz dżemów. Prawdziwa rewolucja w użyciu tego składnika nastąpiła dopiero w drugiej połowie lat 70. Zaczęto dodawać go do niemal wszystkich słodkich produktów, co spowodowało, że stopniowo zaczął wypierać cukier z trzciny i buraków cukrowych.

Syrop glukozowo-fruktozowy jest cieczą o najczęściej słomkowym kolorze. Do głównych jego cech, które decydują o jego szerokim zastosowaniu, zalicza się brak krystalizacji, niska cena, łatwość bezpośredniego dozowania do opakowań, a także niskie prawdopodobieństwo rozwijania się w nim grzybów i bakterii. Łatwe jest również jego przechowywanie i transport.

Syrop glukozowo-fruktozowy - otrzymywanie

Pierwszym krokiem w produkcji syropu glukozowo-fruktozowego jest proces obróbki kukurydzy, w którym uzyskuje się skrobię kukurydzianą. W dalszych etapach skrobia poddawana jest reakcjom chemicznym z różnymi rodzajami kwasów, co w konsekwencji prowadzi do powstania ostatecznej wersji syropu. Ponad połowę jego składu stanowi glukoza, około 40% fruktoza, a reszta to inne rodzaje cukrów.

Syrop glukozowo-fruktozowy - zastosowanie

Syrop glukozowo-fruktozowy już od ponad 40 lat znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym. Jest to przede wszystkim słodzenie takich produktów jak:

  • napoje alkoholowe i bezalkoholowe (likiery, piwa bezalkoholowe),
  • napoje słodzone (cola, wody smakowe, soki),
  • dżemy i przetwory owocowe (kompoty, desery, galaretki),
  • napoje energetyzujące i izotoniczne,
  • lody i desery mrożone,
  • konserwy rybne,
  • ketchupy, musztardy,
  • gotowe marynaty do mięsa,
  • słodycze,
  • gumy do żucia,
  • przetwory mleczne (jogurty, śmietanki).

Syrop glukozowo-fruktozowy wykorzystuje się także w przemyśle piekarniczym w celu zapobiegania czerstwienia pieczywa i wyrobów cukierniczych. Popularną praktyką jest również stosowanie go jako zamiennika dla miodu.

Fruktoza - czym jest?

Ze względu na fakt, że fruktoza jest cukrem pochodzenia owocowego, znaczna część osób uważa, że nie jest ona szkodliwa. Prawda jest jednak taka, że fruktoza jest równie szkodliwa jak glukoza. Badania wykazały, że powoduje ona zmiany w metabolizmie, podniesienie poziomu złego cholesterolu we krwi i zwiększanie ryzyka zachorowania na cukrzycę. Fruktoza jest także głównym podejrzanym o powodowanie otyłości - zwłaszcza wśród dzieci.

Syrop glukozowo-fruktozowy - wpływ na zdrowie

Syrop glukozowo-fruktozowy jest obiektem badań już od wielu lat. Okazuje się, że wciąż nie zostały poznane wszystkie negatywne mechanizmy, które uruchamiane są przy spożywaniu produktów bogatych w ten składnik.

  • Otyłość

Do tej pory ustalono, że syrop glukozowo-fruktozowy zaburza pracę ośrodka odpowiedzialnego za odczuwanie uczucia głodu i sytości. W konsekwencji prowadzi to do zwiększonego i ciągłego odczuwania głodu, co przekłada się na nadwagę i otyłość.

  • Cukrzyca typu II

Kolejnym skutkiem nadmiernego spożycia produktów zawierających syrop glukozowo-fruktozowy jest cukrzyca typu II. Rozwija się ona w skutek burzliwych zmian poziomu glukozy we krwi, co sprawia, że komórki uodparniają się na insulinę (tzw. insulinooporność).

  • Choroby układu krążenia

Wyniki badań wskazują, że zarówno cukier, jak i syrop glukozowo-fruktozowy przyczyniają się do zwiększenia poziomu złego cholesterolu we krwi i obniżenia poziomu cholesterolu dobrego. Prowadzi to oczywiście do szeregu chorób związanych z układem krążenia oraz z sercem. Jest to między innymi miażdżyca, stłuszczenie wątroby, zaburzenia pracy nerek, zwiększenie ryzyka zawału serca.

  • Inne dolegliwości

Do innych schorzeń powodowanych przez syrop glukozowo-fruktozowy zalicza się zaćma cukrzycowa, osłabienie naczyń krwionośnych, a także zaburzeń pracy układu pokarmowego (np. zwiększenie ryzyka wystąpienia zespołu jelita drażliwego) i ogólnego osłabienia odporności organizmu.

Więcej o: