Kurka - lub inaczej pieprznik jadalny - to grzyb powszechnie występujący na terenie całej Polski. Oficjalna nazwa tego grzyba nadana została w roku 1830, ale w wielu regionach kraju wciąż spotkać można jego wcześniejsze nazwy jak kurka żółta, lisiec, kurek czy pieprznik gąska. Kurki swą popularność zawdzięczają przede wszystkim ich wyjątkowemu smakowi i aromatowi, a także uniwersalności wykorzystania w kuchni. Można je zarówno marynować, smażyć i suszyć, jak i przechowywać w zamrażarce po odpowiedniej obróbce. Pieprznik jadalny rośnie w lasach liściastych i iglastych, wybiera gleby piaszczyste i kwaśne. Największe skupiska kurek znajdują się zazwyczaj w drzewostanie świerkowym lub sosnowym charakteryzującym się dużą ilością mchu. Owocniki obserwuje się od wczesnego lata do nawet późnej jesieni.
Dużą zaletą pieprzników jadalnych jest ich odporność na robaki występujące w innych grzybach. Cecha ta wynika z zawartości hitinmannozy, która może również zwalczać pasożyty występujące w ludzkim układzie pokarmowym. Co ciekawe, w kurkach znajduje się także kwas trametonolinowy wykorzystywany w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby.
Kurki to bardzo charakterystyczne grzyby polskich lasów. Cechują się jasną barwą, przez co ich widoczność pośród runa leśnego jest znakomita.
1. Kapelusz
Kapelusz kurek osiąga średnicę od 1 do 10 cm. W pierwszych fazach życia grzyba jest całkiem okrągły. U okazów dojrzałych staje się lejkowaty, nieregularny i podwinięty. Powierzchnia kapelusza jest dosyć gładka i wyróżnia się jasnopomarańczową barwą.
2. Trzon
Jego długość to z reguły 3 - 5 cm. Często o nieregularnym kształcie. Charakteryzuje się tym, że jest dosyć twardy i pełny w środku. Podstawa trzonu w porównaniu z jego górną częścią jest mocno zwężona.
3. Miąższ
Kolor miąższu kurek jest nieco jaśniejszy niż kolor samych grzybów. Jego zapach jest intensywny z nutami owocowymi, korzennymi i pieprzowymi. W smaku jest delikatnie kwaśny i ostry.
Kurki cenione są za ich walory smakowe oraz uniwersalność wykorzystania w kuchni. Jednak warto wiedzieć, że grzyby te posiadają wiele cennych mikro- i makroskładników, które powinny być uzupełnieniem codziennej diety. 100 gramów kurek to wartość odżywcza 32 kcal. Ta sama ilość produktu dostarcza również:
100 gramów kurek dostarcza również wielu cennych minerałów, takich jak:
Kurki są również źródłem witaminy C oraz D, a także witamin z grupy B. Większość cennych mikro- i makroskładników znajduje się w kapeluszu.
Tak jak większość grzybów, tak i kurki posiadają swoich niejadalnych sobowtórów. Jednym z nich jest lisówka pomarańczowa, która posiada pod kapeluszem blaszki (kurka tzw. listewki). Miąższ lisówki pomarańczowej jest pomarańczowy, co pomaga w łatwym odróżnieniu jej od kurki. Grzyb ten nie jest uznawany za trujący, ale zjedzony w większych ilościach podrażnia ściany żołądka oraz jelit, co skutkuje niestrawnością oraz nudnościami. Innymi bliźniaczymi gatunkami kurek są pieprznik ametystowy oraz pieprznik pomarańczowy. Odróżnienie ich bywa często bardzo trudne, ale ewentualne pomylenie kurek z innymi grzybami z rodziny pieprznikowatych nie niesie za sobą poważnych konsekwencji, gdyż żaden z nich nie jest trujący.
Kurki cieszą się w kuchni dużą popularnością już od setek lat. Są znakomitym dodatkiem do wielu dań mięsnych, a także składnikiem zup i sosów. Grzyby te bardzo dobrze znoszą transport oraz przechowywanie w niesprzyjających warunkach, co sprawia, że często spotkać je można na sklepowych półkach. Bardzo popularnym w Polsce daniem wykorzystującym kurki jest jajecznica. Jej przygotowanie jest bardzo proste i szybkie. Najważniejszym etapem jest dokładne umycie kurek, pokrojenie ich w cienkie paseczki i smażenie przez około 5-10 minut na odrobinie rozgrzanego oleju.
To również może cię zainteresować:
Kurki - przepisy: