E412, potocznie zwane gumą guar, to organiczny związek chemiczny zaliczany do grupy polisacharydów (cukry proste). Substancja ta pozyskiwana jest z miąższu nasion rośliny zwanej Cyamopsis tetragonoloba (pot. Guar) rosnącej głównie na półpustynnych terenach Indii, Pakistanu, Brazylii oraz Stanów Zjednoczonych. Guma guar rozpuszczona w wodzie do stężenia około 2-5% powoduje znaczny wzrost jej lepkości oraz żelowanie. To właśnie ta specyficzna właściwość pozwoliła na wykorzystanie gumy guar w przemyśle spożywczym do zagęszczania różnych produktów.
Gwałtowne zainteresowanie tą substancją nastąpiło dopiero po II wojnie światowej i od tamtego czasu znalazła również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym (pasty do zębów, szampony), papierniczym i włókienniczym. Guma guar to również jeden ze środków dodawanych do produkcji pieczywa i wyrobów cukierniczych. Nadaje im puszystości, a także zatrzymuje wodę, co pozwala na dłuższy czas uchronić je od czerstwienia.
Guma guar - działanie na układ pokarmowy
Działanie gumy guar ze względu na jej nietypowe właściwości, obserwowane jest przede wszystkim przez jej wpływ na układ pokarmowy. Dodana do różnych produktów spożywczych zwiększa uczucie sytości, co spowodowane jest jej pęcznieniem wewnątrz żołądka. Cecha ta może być więc wykorzystana przez osoby walczące z nadwagą i otyłością, gdyż guma guar sama w sobie nie jest kaloryczna.
- Grelina - hormon głodu. Wysokie stężenie greliny odpowiada za wilczy apetyt
- Leptyna - hormon sytości. Czy otyłość to sprawka leptyny?
Warto również wspomnieć, że środek ten może być pomocny w leczeniu zaparć, stabilizowaniu pH układu pokarmowego, a także wspieraniu procesów mnożenia się korzystnej flory bakteryjnej. Badania naukowe nad gumą guar wykazały również, że może ona powstrzymywać i redukować ilość związków oraz wirusów powodujących różne choroby jelit. Za tą właściwość odpowiedzialny jest związek o nazwie galaktamannan. Wykazuje on również właściwości antynowotworowe i antyoksydacyjne.
Guma guar - szkodliwość
Pomimo tego, że guma guar oznaczana jest na etykietach chemicznie i sztucznie brzmiącym symbolem E412, to jej szkodliwość na organizm ludzki nie została ostatecznie udowodniona. Wiele osób unika wręcz produktów, w których substancja ta została użyta. Z obserwacji wynika, że nadmierne spożycie produktów zawierających gumę guar może przyczyniać się do:
- Biegunki oraz wzdęć - zwłaszcza u osób z delikatnym i wrażliwym układem trawiennym;
- Wymiotów - w przypadku uczulenia na gumę guar;
- Lekkiego bólu głowy - w przypadku nadmiernego spożycia.
Z tego też względu środek ten należy dawkować z rozsądkiem - zwłaszcza jeżeli chodzi o dzieci. Warto również pamiętać o tym, że gumę guar powinny ograniczyć kobiety w ciąży. Oczywiście nie trzeba od razu unikać wszystkich produktów, które mają ją w składzie, ale spożywanie jej z umiarem będzie jak najbardziej wskazane.
Jaka jest bezpieczna dawka gumy guar?
Wiele badań naukowych, które miały na celu określenie dziennej dopuszczalnej dawki gumy guar nie dało zadowalających rezultatów w postaci ściśle określonej wartości. Dawkowanie tego środka pozostaje więc dalej sprawą otwartą. Przyjmuje się, że w standardowej diecie przeciętnego człowieka guma guar pojawia się dosyć często, ale za sprawą jej niewielkich ilości przedawkowanie jest bardzo mało prawdopodobne. Ale co w przypadku, gdy ktoś zechce używać tego środka do swoich domowych dań i wypieków? W takich sytuacjach przyjmuje się, że stosunek masy gumy guar do masy produktu spożywczego powinien wynosić 1:100.
Gdzie kupić gumę guar?
Guma guar jest coraz częściej poszukiwanym produktem, którego zagęszczające właściwości są pożądane również w domowej kuchni. Środek ten występuje głównie w postaci proszku, który zakupić można w każdym lepiej wyposażonym sklepie ze zdrową żywnością. W poszukiwaniu gumy guar warto również przejrzeć oferty sklepów internetowych, które często mogą oferować produkt w niższej cenie niż ma to miejsce w przypadku sklepów stacjonarnych.
Reasumując, guma guar pomimo wciąż kiepskiej i konserwatywnej opinii wielu osób jest bezpiecznym i stosunkowo zdrowym środkiem spożywczym. Wspomaga odchudzanie, usprawnia pracę jelit, działa antynowotworowo i antywirusowo, a także przynosi ulgę w zaparciach. Gumę guar można także bez obaw stosować w domowych potrawach oraz wypiekach.
