Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Quinoa (zwana także komosą ryżową lub ryżem peruwiańskim), znana jest ludzkości nie od dziś. Początki jej uprawy datuje się bowiem na około 1000-2000 lat przed naszą erą.
Wśród ludów zamieszkujących rejon Andów uważana była za roślinę świętą, a przez Inków nazywana nawet "matką wszystkich ziaren". Podobno władca Imperium Inków każdego roku osobiście wysiewał pierwsze nasionko. Przez lata uważana za pożywienie biedaków, obecnie zyskała na popularności.
Quinoa, czyli co?
Podobnie jak kasza gryczana , quinoa nie jest właściwie zbożem, a tzw. pseudozbożem. Tak jak szpinak czy burak należy bowiem do rodziny roślin szarłatowatych lub komosowatych. Do spożycia nadają się zarówno jej owoce, nazywane ziarnem (można nabyć także zrobioną z nich mąkę), jak i młode liście.
Ziarna występują w trzech kolorach - białym, czerwonym i czarnym, przy czym pierwszy rodzaj jest najdelikatniejszy w smaku. Nadają się do spożycia po ugotowaniu - można zrobić z nich potrawkę, podobnie jak z ryżu lub dodać do zupy. Ze względu na orzechowy smak są również wyśmienite na słodko, np. z dodatkiem jabłka i bakalii. Przed gotowaniem należy jednak przelać je wodą, gdyż - jak w przypadku kaszy jaglanej - pokryte są gorzkimi saponinami.
Moc wartościowego białka
Do największych zalet komosy ryżowej należy to, że - nie wymagając żyznej gleby - jest wyjątkowo odżywcza. Spośród innych zbóż wyróżnia się wysoką zawartością pełnowartościowego białka roślinnego. Znajdziemy w niej wszystkie niezbędne aminokwasy (zwane egzogennymi), których nasz organizm sam nie potrafi wytworzyć, m.in.: ważną dla wzrostu i budowy tkanek lizynę, czy też tryptofan, który bierze udział w produkcji serotoniny, zwanej "hormonem szczęścia" (więcej na ten temat: Pokarmy szczęścia, czyli dieta na dobry nastrój ).
Ze względu na te właściwości quinoa jest wartościowym pokarmem szczególnie dla dzieci (można ją podawać powyżej 3 roku życia) oraz wegetarian i wegan, którzy nie jedzą pełnowartościowego białka pochodzenia zwierzęcego. Ponieważ nie zawiera glutenu mogą ją również spożywać osoby chore na celiakię oraz będące na diecie bezglutenowej.
Dieta bezglutenowa: tabela produktów bezpiecznych i szkodliwych
Pełna witamin i minerałów
Quinoa to również bogactwo cennych witamin i minerałów. Jest przede wszystkim źródłem: niezbędnego do budowy kości i zębów fosforu, potasu ważnego m.in. dla prawidłowej pracy serca, żelaza istotnego w procesie transportu tlenu w organizmie, cynku i miedzi przyczyniających się do zdrowego wyglądu naszej skóry i włosów oraz manganu, aktywującego w naszym ciele enzymy potrzebne do przyswajania wielu witamin (w tym również witaminy C).
Przy tym znajdziemy w niej także magnez, witaminy z grupy B (zwłaszcza B6) oraz kwas foliowy. Wspomagając pracę naszego układu nerwowego i walkę ze stresem, przyczynią się do poprawy koncentracji oraz lepszego samopoczucia.
Czytaj również:
Mikroelementy bez których nie da się żyć
Makroelementy: minerały niezbędne do życia
Witaminy z grupy B: ukoją nerwy i wspomogą metabolizm
Przeciwzapalna i przeciwalergiczna
Quinoa jest dodatkowo źródłem cennych substancji roślinnych zwanych flawonoidami, obecnych między innymi w ziołach oraz roślinach strączkowych. Związki te nadają roślinom intensywny kolor, a przy tym chronią przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych oraz atakami owadów i grzybów. Spełniają również funkcję przeciwutleniaczy, które pozytywnie wpływają i na nasze zdrowie.
Preparaty zawierające flawonoidy stosuje się między innymi w leczeniu żylaków (w tym również hemoroidów), krwawień podskórnych, trudno gojących się ran. Chronią również przed zakrzepami - jedną z głównych przyczyn udaru mózgu. Dzięki zdolności do uszczelniania ścian naczyń krwionośnych i zapobiegania utlenianiu witaminy C oraz działaniu przeciwzapalnemu wspomagają nasz organizm w walce z infekcjami. W badaniach wykazano ponadto, że mogą się one przyczyniać do zmniejszenia prawdopodobieństwa zachorowania na nowotwory, w tym: raka piersi, okrężnicy oraz płuc.
W komosie ryżowej znajdziemy przede wszystkim sporą ilość flawonoidów o nazwie kwercetyna i kemferol, wykazujących działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Pierwszego z tych związków jest w niej nawet więcej niż w uważanej za jedno z jej najbogatszych źródeł żurawinie.
Sprzymierzeniec szczupłej sylwetki
Oprócz cennych wartości odżywczych i prozdrowotnych quinoa jest także bogata w nierozpuszczalny błonnik pokarmowy (więcej na ten temat: Cała prawda o błonniku pokarmowym ). Przemieszczając się w jelitach działa on jak "miotełka", pomagająca pozbyć się wszelkich odpadów procesu przemiany materii oraz toksyn. Dzięki temu przeciwdziała zaparciom i sprzyja utracie masy ciała.
Ponadto, choć zawiera sporo kalorii (w 100 gramach ugotowanych ziaren znajduje się około 120 kcal), komosa ryżowa ma niski indeks glikemiczny, wynoszący 53. Dzięki temu po jej zjedzeniu poziom cukru we krwi wzrasta wolno i równie powoli opada, zapewniając sytość na dłużej i zapobiegając napadom głodu - tak niepożądanym u osób będących na diecie czy chorych na cukrzycę.
