Amylaza, ważny enzym trzustkowy. Kiedy trzeba wykonać badanie amylazy?

mmr 29.12.2016 18:01

Amylaza produkowana jest głównie przez trzustkę. Podwyższony poziom amylazy może świadczyć m.in. o zapaleniu trzustki. Jakie stężenie powinna mieć amylaza i kiedy trzeba się niepokoić?

Amylaza produkowana jest przede wszystkim przez trzustkę

Ingram Publishing / iStock

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Amylaza: co to takiego?

Amylaza to jeden z najważniejszych enzymów trzustkowych. Wytwarza go przede wszystkim trzustka, jednak produkują go także ślinianki, błona śluzowa jelita, jajniki i jądra. Amylaza trzustkowa trafia do soku trzustkowego, skąd wędruje do przewodu pokarmowego. Tam bierze udział w trawieniu polisacharydów (wielocukrów, przede wszystkim skrobi) do cukrów prostych.

> Przeczytaj: Trzustka - to warto o niej wiedzieć

Amylaza: kiedy trzeba wykonać badanie amylazy?

Badanie stężenia amylazy wykonuje się zwykle wtedy, gdy zachodzi podejrzenie chorób trzustki, szczególnie ostrego zapalenia trzustki. Wskazaniem do zbadania stężenia amylazy są bóle nadbrzusza, gorączka, nudności i wymioty. W celu analizy pobiera się krew lub próbkę moczu. Jak się przygotować do badania? Na pobranie krwi należy stawić się na czczo, czyli nie jeść i nie pić przez co najmniej 8 godzin.

Amylaza: normy amylazy trzustkowej we krwi i w moczu

Amylaza oznaczana jest znacznikiem AMY. Norma stężenia amylazy we krwi mieści się w przedziale 25-125 U/L. U osób starszych (po 70. roku życia) te wartości wynoszą 20-160 U/L. Odpowiednie stężenie amylazy w moczu to 10-490 U/L.

Amylaza: co oznacza podwyższony poziom amylazy?

Zbyt wysokie stężenie amylazy może towarzyszyć następującym dolegliwościom:

ostre zapalenie trzustki (stężenie ponad 1150 U/L),
przewlekłe zapalenie trzustki,
perforacja (przebicie) wrzodu dwunastnicy lub żołądka,
kamica przewodów trzustkowych,
kamica pęcherzyka żółciowego i przewodów żółciowych,
kwasica ketonowa w cukrzycy,
zapalenie pęcherzyka żółciowego,
niedrożność jelit,
niedrożność dróg żółciowych i przewodów trzustkowych,
zapalenie otrzewnej,
zapalenie wyrostka robaczkowego,
przewlekła niewydolność nerek,
niektóre nowotwory (wątroby, jelita grubego, oskrzela, jajnika, prostaty),
ciąża pozamaciczna,
choroby ślinianek (świnka),
choroby wątroby.

Podwyższony poziom amylazy może być skutkiem uzależnienia od alkoholu lub narkotyków. Niekiedy występuje u osób, które poddawane są chemioterapii lub radioterapii. Uwaga! Czasem zbyt duże stężenie amylazy nie oznacza choroby, lecz jest naturalną cechą organizmu. To tzw. makroamylazemia, w wyniku której amylazy jest zbyt dużo we krwi, lecz w moczu występuje jej prawidłowa ilość.