Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Glukagon: co to jest?
Glukagon to hormon polipeptydowy wydzielany przez wyspy trzustkowe (tzw. wysepki Langerhansa). W jego produkcji biorą udział komórki alfa (α, czasem oznaczane także A). Glukagon i insulina to hormony nadzorujące gospodarkę węglowodanową - mają wpływ na stężenie glukozy we krwi.
Glukagon: jak to działa?
Glukagon działa w sposób odwrotny do insuliny. Podwyższa stężenie glukozy we krwi, podczas gdy insulina je obniża. Jest to tzw. działanie antagonistyczne. Glukagon ma podwyższać poziom glukozy poprzez rozkład glikogenu do glukozy. Insulina dąży zaś do syntezy glikogenu. Co więcej, glukagon prowadzi do rozpadu tłuszczów na kwasy tłuszczowe (zachodzi tzw. lipoliza).
> Przeczytaj: Glukoza - norma, hipoglikemia, hiperglikemia. Sprawdź swoje wyniki badań i poziom glukozy
Glukagon idzie z trzustki do wątroby przez żyłę wrotną. W wątrobie jest wchłaniany niemal w całości, przez co we krwi zostaje go niewiele. Gdy jesteśmy głodni, produkcja glukagonu zwiększa się - prawidłowe stężenie glukozy we krwi jest bardzo ważne dla poprawnej pracy mózgu.
Czynniki wpływające na wydzielanie glukagonu to przede wszystkim:
- spadek glukozy we krwi,
- obecność aminokwasów glukogennych,
- obecność hormonów układu pokarmowego (np. gastryny),
- stres,
- intensywny wysiłek.
Glukagon: kiedy robi się badanie glukagonu?
Badanie stężenia glukagonu wykonuje się przede wszystkim przy podejrzeniu następujących dolegliwości:
- niedocukrzenie,
- cukrzyca,
- rak rdzeniasty tarczycy,
- guz chromochłonny nadnerczy,
- inne guzy trzustki i dwunastnicy, które mają związek z produkcją glukagonu,
- pełzający rumień nekrotyczny.
Wskazaniem do zbadania stężenia glukagonu jest także utrata masy, której nie można wyjaśnić innymi czynnikami.
> Zobacz: Cukrzyca: wszystko, co warto o niej wiedzieć
Glukagon: jak się przygotować do badania?
Stężenie glukagonu analizuje się na podstawie próbki krwi. Na pobranie krwi należy przyjść na czczo, czyli nie jeść i nie pić od minimum 8 godzin (a najlepiej ostatni posiłek spożyć o 18 poprzedniego dnia). Jaka jest norma glukagonu? Przyjmuje się, że u zdrowego człowieka wynosi ona 150 ng/l; najkorzystniejsze wartości znajdują się w przedziale 50-100 ng/l.
Glukagon: co oznacza podwyższony poziom glukagonu?
Zbyt wysokie stężenie glukagonu może sugerować różne choroby. Każdy wynik należy skonsultować z lekarzem, który zaleci dalszą diagnostykę. Zbyt wysoki poziom glukagonu może towarzyszyć następującym dolegliwościom:
- cukrzyca,
- kwasica ketonowa wynikająca z cukrzycy,
- śpiączka cukrzycowa,
- nowotwór trzustki,
- guz chromochłonny,
- zapalenie trzustki,
- marskość wątroby,
- resekcja (usunięcie części lub całości) żołądka,
- niewydolność nerek (ostra lub przewlekła),
- niewydolność serca,
- posocznica (sepsa),
- zespół Cushinga,
- akromegalia,
- glukagonoma,
- hiperlipidemia.
Zbyt wiele glukagonu może być także skutkiem diety wysokobiałkowej i przyjmowania niektórych leków.
