Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Lipaza trzustkowa to najważniejszy enzym z grupy lipaz (enzymów należących do hydrolaz). Jest, jak sama nazwa wskazuje, produkowana w trzustce, a następnie wydzielana do światła przewodu pokarmowego. Bierze udział w procesie trawienia tłuszczów pokarmowych - rozkłada trójglicerydy pokarmowe do kwasów tłuszczowych i glicerolu. Gra ważną rolę w utrzymywaniu przepuszczalności błony komórkowej; dzięki odpowiedniej przepuszczalności komórki łatwo wchłaniają składniki pokarmowe, a także bez trudu usuwają zbędne produkty przemiany materii.
Kiedy trzeba wykonać badanie lipazy?
Wskazania do wykonania badania stężenia lipazy to przede wszystkim objawy chorób trzustki - ból brzucha, gorączka, brak apetytu, mdłości. Czasem sprawdza się poziom lipazy w celu wykrycia i oceny rozwoju schorzeń takich jak mukowiscydoza, celiakia oraz choroba Leśniowskiego-Crohna. Badanie wykorzystuje się także do określenia postępów leczenia chorób trzustki.
Jak wygląda badanie lipazy?
Stężenie lipazy w organizmie bada się na podstawie próbki krwi. Na wynik czeka się jeden dzień. Na pobranie krwi trzeba przyjść na czczo, czyli nie jeść przez co najmniej 8 godzin (najlepiej spożyć ostatni posiłek poprzedniego dnia o godzinie 18).
Jakie są normy lipazy?
Sztywne wartości referencyjne lipazy nie zostały określone. Przyjmuje się, że odpowiednie stężenie lipazy we krwi nie powinno przekraczać 150 U/L. Prawidłowy wynik lipazy może różnić się w zależności od wieku, płci, metody opisu badania, dlatego bardzo ważne jest przedyskutowanie wyników z lekarzem - wyciąganie wniosków na własną rękę to zły pomysł.
O czym świadczy podwyższony poziom lipazy?
Podwyższony poziom lipazy może być objawem różnych dolegliwości. Należą do nich między innymi:
- ostre zapalenie trzustki (poziom lipazy jest znacznie przekroczony, nawet o 5-10 razy),
- niedrożność jelit,
- niedrożność przewodu trzustkowego,
- niedrożność pozawątrobowa dróg żółciowych,
- niedrożność dwunastnicy,
- perforacja (przedziurawienie) wrzodu dwunastnicy,
- zapalenie otrzewnej,
- rak trzustki,
- niektóre leki (m.in. kodeina, opioidy).
Nieznaczne podwyższenie poziomu lipazy może występować również przy chorobach nerek, chorobie wrzodowej czy zapaleniu ślinianek. Jeżeli stężenie lipazy podwyższy się gwałtownie i kilkukrotnie, najprawdopodobniej oznacza to zapalenie trzustki.
O czym świadczy zbyt niski poziom lipazy?
Zbyt małe stężenie lipazy we krwi może oznaczać cukrzycę, za wysoki poziom cholesterolu, nadciśnienie tętnicze. Osoby z niskim poziomem lipazy mogą mieć trudności z odchudzaniem się, a także problemy z żylakami.
