PWS to skrót od nazwy port wine stain – w taki sposób określa się łagodną zmianę występującą najczęściej na twarzy, głowie, szyi lub górnej części tułowia (u niektórych czerwono-fioletowe przebarwienia pojawiają się także na brzuchu, nogach lub ramionach). Nazwa ta nawiązuje do intensywnej, rubinowej barwy znamienia przypominającego plamę po czerwonym winie. Michaił Gorbaczow miał takie znamię od urodzenia.
Czym jest PWS, czyli skąd się wzięło charakterystyczne znamię Gorbaczowa?
PWS ma podłoże genetyczne, a wśród czynników zwiększających ryzyko powstawania takich znamion wymienia się m.in. wady rozwojowe naczyń krwionośnych, a także nieodpowiednią dietę, przyjmowanie niektórych leków na nadciśnienie tętnicze, trądzik różowaty oraz jasny fototyp skóry.
Takie znamiona utrzymują się zwykle przez całe życie, choć z czasem mogą nieco zblaknąć
- tłumaczył prof. Jay Siwek z Uniwersytetu Georgetown na łamach ''The Washington Post'' w 1987 roku. Od tego czasu w medycynie rozwinięto różne metody usuwania takich znamion podczas zabiegów wykonywanych przy użyciu laserów lub chirurgicznie.
Do rozwoju znamion skórnych nazywanych ''plamami czerwonego wina", może dochodzić z powodu tzw. malforacji naczyniowej, która pod wpływem mutacji genetycznych rozwija się jeszcze w okresie płodowym.
W większości przypadków takie znamię, jakie miał na czole Michaił Gorbaczow, nie wymaga żadnego leczenia. Jeśli jednak przebarwienie ma związek z poważnymi wadami naczyń krwionośnych w mózgu, może rozwinąć się tzw. zespół Struge'a-Webera, który może powodować m.in. upośledzenie umysłowe, ślepotę, napady drgawek oraz zwiększać ryzyko udaru.
Naczyniakowatość twarzowo-mózgowa Struge'a-Webera jest wrodzoną chorobą nerwowo-skórną. Jej objawem są naczyniaki płaskie, której pojawiają się na skórze w postaci znamion określanych mianem ''plam czerwonego wina'' – takich, jakie miał na czole Michaił Gorbaczow. Pojawienie się ich w okolicy oka zwiększa ryzyko wystąpienia jaskry.
W jaki sposób rozwijają się "plamy czerwonego wina" na skórze?
Zmiany nazywane ''plamami czerwonego wina'' na skórze rozwijają się pomiędzy szóstym a dwunastym miesiącem życia, a potem stopniowo ustępują. U niektórych znikają samoistnie w okresie dzieciństwa i nie wymagają żadnego leczenia.
Michaił Gorbaczow charakterystyczne znamię miał od momentu przyjścia na świat, ale początkowo nie było tak zauważalne jak w późniejszym okresie życia, kiedy zaczął łysieć. Przez lata jego aktywności politycznej plama, którą miał na głowie, ze względu na wyjątkowy kształt była porównywana m.in. do Syberii. Na mapie Wyspy Nowosyberyjskie mają podobny zarys.
Choć polityk nie przykładał do charakterystycznej plamy na czole większej wagi, to osoby z jego otoczenia początkowo próbowały ją zatuszować na oficjalnych zdjęciach. Na starych wizerunkach wyraźnie widać, że znamię Gorbaczowa było celowo usuwane.
Na fotografiach z młodości polityk przedstawiany był zwykle w kapeluszu na głowie. Do poniższego zdjęcia pozował w towarzystwie ukochanej żony Raisy, która przez lata była uznawana za "szarą eminencję" na Kremlu. W 1999 roku zmarła na białaczkę.
Plama na czole Gorbaczowa była często wykorzystywana przez rysowników na całym świecie do komentowania aktualnej sytuacji politycznej. Kształt znamienia dopasowywano np. do terytoriów, które przed laty miały strategiczne znaczenie geopolityczne. W ostatnich latach Gorbaczow był krytykowany zwłaszcza za popieranie działań Władimira Putina.
