Wszy, pluskwy, pierwotniaki i reszta, czyli niechciane pami±tki z wakacji. Jak siê ich pozbyæ?

Takich "skarbów" woleliby¶my z urlopu nie przywoziæ, ale zwykle nie mamy na to wiêkszego wp³ywu. Dowiedz siê, jak skutecznie siê rozprawiæ z najczêstszymi powakacyjnymi pami±tkami.
Od czasów faraonów ludzko¶æ nie wymy¶li³a w zasadzie niczego rewolucyjnego, by zwalczyæ wszy. Wtedy te¿ wyczesywano gnidy i smarowano g³owê czym¶, co mia³o zwalczyæ ¿ywe osobniki Od czasów faraonów ludzko¶æ nie wymy¶li³a w zasadzie niczego rewolucyjnego, by zwalczyæ wszy. Wtedy te¿ wyczesywano gnidy i smarowano g³owê czym¶, co mia³o zwalczyæ ¿ywe osobniki Shutterstock/Protasov AN

Wszawica - jedno umycie g³owy nie pomo¿e

Niestety, letnie przygody czasem wi±¿± siê z bliskimi spotkaniami z wsz± ludzk±, owadem bytuj±cym na ow³osionej skórze g³owy. Tê niechcian± pami±tkê z wakacji najczê¶ciej przywo¿± dzieci, ale nie tylko. Paskudztwa mo¿na siê ³atwo pozbyæ? Niekoniecznie.

Na rynku nie ma preparatów, które w pe³ni skutecznie zwalcza³yby wszy we wszystkich stadiach rozwojowych. Gnidy, czyli jajeczka wszy, przez pewien czas s± w pe³ni hermetyczne, wiêc niemal niezniszczalne. Je¶li producent obiecuje, ¿e jedno umycie g³owy jego preparatem trwale rozwi±¿e problem, mija siê z prawd±

- przekonuje Ewa Kopeæ, wspó³w³a¶cicielka salonu Mamy z G³owy, w którym pielêgniarki usuwaj± dzieciom wszy. Przypomina tak¿e, ¿e larwy wszy s± niewiele wiêksze od g³ówki szpilki i nie³atwo je zauwa¿yæ, a wci±¿ popularne preparaty z permetryn± czasem nieskuteczne, bo wiele wszy siê na nie uodporni³o.

Gdzie szukaæ wszy?

Wszy szczególnie chêtnie gromadz± siê w cieplejszych miejscach g³owy, g³ównie za uszami czy w okolicy karku. Doros³a wêdruj±ca wesz jest na tyle du¿a, ¿e mo¿na j± po prostu zauwa¿yæ, ale rzadko siê to zdarza, chyba ¿e wszawica jest ju¿ bardzo zaawansowana. Wesz nie ma interesu, by¶my j± znale¼li i skutecznie siê chowa.

Drug± widoczn± oznak± wszy s± gnidy, czyli jajeczka sk³adane przez paso¿yta. S± bia³awego koloru, mocno przyklejone do nasady w³osa, przez co trudno jest je usun±æ.

Wesz ludzka ¿ywi siê nasz± krwi± i czasem pozostawia maleñkie, swêdz±ce ranki na skórze g³owy. Drapi±c siê, dodatkowo je zaogniamy i mo¿emy doprowadziæ do nadka¿enia bakteryjnego skóry. Uwaga, zdarza siê, ¿e dziecko, które ma wszawicê, w ogóle nie odczuwa swêdzenia, dlatego g³owy nale¿y sprawdzaæ nie tylko wtedy, gdy dzieci zg³aszaj± dolegliwo¶ci, ale te¿ profilaktycznie.

Jak siê zara¿amy?

Zaraziæ siê wszawic± jest do¶æ ³atwo w czasie bliskiego kontaktu osob±, która ma wszy, przez u¿ywanie wspólnych szczotek do w³osów, ozdób, a tak¿e rêczników, czy te¿ przez dzielenie po¶cieli. Wesz jest ruchliwa i ³atwo przenosi siê na nowego ¿ywiciela.

Zatem po powrocie z wakacji warto dok³adnie obejrzeæ g³owê dziecka (w³asn± te¿ nie zaszkodzi). W stwierdzeniu, czy nie ma na g³owie pasa¿erów na gapê, pomaga tak¿e rozczesywanie w³osów gêstym grzebieniem. Je¿eli na kosmykach w³osów lub na zêbach grzebienia zauwa¿ymy paso¿yta lub znajdziemy gnidy we w³osach, trzeba dzia³aæ.

Szampony i preparaty likwiduj±ce wszy i gnidy aplikuje siê na w³osy i po jakim¶ czasie sp³ukuje. Nastêpnie nale¿y w³osy wyczesaæ gêstym grzebieniem (najlepiej metalowym).

Zabieg bezwzglêdnie powtarzamy po tygodniu. To w³a¶ciwy czas, by zd±¿y³y siê wykluæ wszy z gnid, które zdo³a³y przetrwaæ pierwszy zabieg. S± za m³ode, by z³o¿yæ kolejne jaja, wiêc po drugim zastosowaniu odpowiedniego preparatu k³opot najczê¶ciej mamy z g³owy.

Co, je¶li nie permetryna?

Najskuteczniejsze okazuj± siê byæ preparaty silikonowe (z dimetikonem czy cyklometikonem), które starannie oklejaj± wszy, prowadz±c do ich uduszenia. Wolisz metody naturalne? Preparaty zio³owe trudno zatrzymaæ na g³owie (s± rzadkie), czêsto zawieraj± alkohol, co dodatkowo podra¿nia skórê g³owy.

Pamiêtaj, ¿e niechcianego go¶cia trzeba siê te¿ pozbyæ z po¶cieli, rêczników i ubrañ. Koniecznie nale¿y je wypraæ w wysokiej temperaturze, powy¿ej 60 stopni Celsjusza. Pomaga tak¿e prasowanie rzeczy gor±cym ¿elazkiem. Grzebienie, szczotki i ozdoby do w³osów trzeba wymroziæ, wygotowaæ lub wyrzuciæ.

Wizyta u lekarza nie jest konieczna, chyba ¿e na skórze g³owy widaæ zaognione i mocno swêdz±ce ranki. Mo¿e to bowiem oznaczaæ, ¿e dosz³o do nadka¿enia bakteryjnego.

Z urlopu mo¿na te¿ przywie¼æ choroby przenoszone drog± p³ciow±.

Pe³ne wyleczenie paznokcia zaatakowanego przez grzyby mo¿e zaj±æ nawet pó³ roku Pe³ne wyleczenie paznokcia zaatakowanego przez grzyby mo¿e zaj±æ nawet pó³ roku Shutterstock/Lightspring

Grzybica nie leczy siê ³atwo

Istnieje oko³o 200 gatunków grzybów, które mog± zaatakowaæ nasz± skórê. Spotkaæ je mo¿emy praktycznie wszêdzie, gdzie jest ciep³o i wilgotno, czyli choæby pod prysznicem, na basenie, w wodnych parkach i na mokrych posadzkach w toalecie oraz w wyk³adzinie hotelowej.

Nie wierz, ¿e b³yskawicznie pozbêdziesz siê problemu, gdy grzyb zaatakuje twoje paznokcie.

Pacjenci czasem oczekuj± cudów jak w reklamie, czyli spryskaj± stopê i po k³opocie. Tymczasem pe³ny proces leczenia, niejednokrotnie wymagaj±cy nadzoru dermatologa, zajmuje kilka miesiêcy, bo konieczna jest pe³na wymiana chorej p³ytki paznokcia na zdrow±

- przypomina farmaceuta Marcin Korczyk, znany w sieci jako Pan Tabletka.

To lubi± grzyby

Grzybica najczê¶ciej dotyczy stóp i paznokci, ale grzyby mog± zaatakowaæ tak¿e ow³osion± skórê g³owy, a nawet pachy, pachwiny, d³onie, brodê (tzw. figówka). Symptomy zara¿enia widaæ do¶æ szybko. Na zainfekowanej skórze pojawiaj± siê zaczerwienienia, krosty, grudki lub pêcherzyki, a przy grzybicy stóp dodatkowo dochodzi do maceracji naskórka oraz pêkniêæ miêdzy palcami. Skóra zaczyna swêdzieæ i ³uszczyæ siê, pêcherzyki pêkaj± tworz±c nieestetyczne grudki. Grzybica paznokci natomiast powoduje zmianê jego zabarwienia na ¿ó³ty lub zielonkawy, zgrubienie, ³amliwo¶æ paznokcia oraz kruszenie siê p³ytki.

Jak sobie radziæ?

Grzybica musi byæ leczona, poniewa¿ stosunkowo ³atwo przenosi siê na pozosta³e czê¶ci cia³a oraz mo¿emy zaraziæ ni± inne osoby. Nie obejdzie siê bez wizyty u lekarza, który przepisze odpowiednie leki przeciwgrzybiczne, najczê¶ciej w formie ma¶ci czy p³ynów do przemywania skóry. Dodatkowo mo¿na siê wspieraæ preparatami zio³owymi, na przyk³ad na bazie nagietka lub sza³wii. Leczenie jest d³ugotrwa³e, wymaga systematyczno¶ci i staranno¶ci przy aplikowaniu leku. Buty i skarpetki zaka¿onej osoby musimy te¿ zdezynfekowaæ jak najszybciej. (Przeczytaj, jak to zrobiæ skutecznie).

Profilaktyka ³atwiejsza od leczenia

Niektórych zaka¿eñ grzybami mo¿na unikn±æ, w tym grzybicy stóp, pamiêtaj±c o prostych zasadach:

  • na basenie no¶my klapki i dok³adnie wycierajmy stopy, zw³aszcza miêdzy palcami,
  • nie u¿ywajmy cudzych rêczników, a tym bardziej butów,
  • no¶my przewiewne obuwie, zw³aszcza w czasie upa³ów,
  • dbajmy o czysto¶æ ubrañ i po¶cieli,
  • pamiêtajmy, ¿e uszkodzenia skóry, nawet niewielkie ranki, mog± byæ wrotami dla atakuj±cego grzyba. Zadbajmy zatem o dezynfekowanie i odpowiednie zabezpieczanie obtaræ czy te¿ innych ran na skórze.
Podgatunki i szczepy salmonelli odznaczaj± siê ró¿n± zjadliwo¶ci± Podgatunki i szczepy salmonelli odznaczaj± siê ró¿n± zjadliwo¶ci± Shutterstock/Tatiana Shepeleva

Zatrucia pokarmowe - k³opot na urlopie, który czasem sprzyja d³ugotrwa³ym problemom

Zatrucia pokarmowe to zdecydowanie najczêstsze ¼ród³o naszych wakacyjnych k³opotów. Podró¿e wi±¿± siê z kosztowaniem egzotycznych potraw, jedzeniem w najró¿niejszych restauracjach, a tak¿e próbowaniem pyszno¶ci na ulicznych straganach. To czê¶æ atrakcji, z których chcemy i powinni¶my skorzystaæ. Ale te¿ czasem koñczy siê to nie najlepiej. Bywa, ¿e jedynym wakacyjnym wspomnieniem jest pobyt w toalecie czy nawet szpitalu. Niechciana pami±tka na lata.

Co nas truje?

W ¼le przechowywanej ¿ywno¶ci, szczególnie w ciep³ym klimacie, szybko rozwijaj± siê patogeny wywo³uj±ce k³opoty ¿o³±dkowe. Nale¿± do nich bakterie z rodzaju Salmonella, Campylobacter, Yersinia, a tak¿e szczepy gronkowca Staphylococcus aureus - pojawiaj±ce siê, na przyk³ad, w rozmro¿onych i ponownie zamro¿onych produktach spo¿ywczych. 

W konserwach miêsnych, rybnych, a nawet jarzynowych czy owocowych lubi± namno¿yæ siê bakterie beztlenowe z rodzaju Clostridium botulinum. Laseczki jadu kie³basianego produkuj± toksynê botulinow±, jedn± z najsilniejszych biotrucizn. Toksyna jest wch³aniana w uk³adzie pokarmowym, a nastêpnie przenika do uk³adu nerwowego, gdzie blokuje przewodzenie w synapsach nerwowo-miê¶niowych. Objawy zatrucia pojawiaj± siê po kilku godzinach, a w przypadku przyjêcia mniejszej dawki, nawet po paru dniach.

Tych objawów nie lekcewa¿

Typowe objawy zatrucia jadem kie³basianym to pocz±tkowo os³abienie, zawroty g³owy i sucho¶æ w ustach, spowodowana parali¿em gruczo³ów ¶linowych i zahamowaniem wytwarzania ¶luzu. Tak¿e gruczo³y potowe zostaj± pora¿one - przestajemy wiêc siê pociæ.

Z czasem dochodz± objawy neurologiczne: upo¶ledzenie widzenia, nieostre lub podwójne widzenie, zez zbie¿ny, ¶wiat³owstrêt, opadanie powiek. Miê¶nie g³adkie zostaj± pora¿one i  pojawiaj± siê k³opoty z mówieniem i po³ykaniem, ustaje perystaltyka jelit oraz dochodzi do zatrzymania moczu.

Je¿eli takiej osobie nie udzieli siê fachowej pomocy w szpitalu, wkrótce mo¿e doj¶æ do jej zgonu w wyniku blokady miê¶ni oddechowych oraz nag³ego zatrzymania akcji serca.

Dramatu nie ma, ale...

Mniej gro¼ne, ale niew±tpliwie uci±¿liwe w podró¿y, s± zatrucia bakteriami w rodzaju Campylobacter, czyli C. jejuni i C. coli. Mog± siê znale¼æ w miêsie, czy te¿ w niepasteryzowanym mleku. Salmonella lubi namno¿yæ siê w miêsie, mleku, jajach, w owocach morza. Objawy zatrucia bakteryjnego to nudno¶ci, biegunki, wysoka temperatura, bóle podbrzusza. Przy zatruciu Campylobacter mo¿e doj¶æ do ostrego zapalenia ¿o³±dka i jelit. Pierwsze objawy takiego zatrucia pojawiaj± siê po 2-4 dniach, a choroba trwa oko³o tygodnia. Pomocne s± wtedy takie ¶rodki jak wêgiel, odpowiednia dieta, picie du¿ej ilo¶ci wody.

Dr Micha³ Domaszewski, lekarz rodzinny, przypomina, ¿e ka¿de, nawet pozornie banalne zatrucie, mo¿e byæ fatalne w skutkach, je¶li dopu¶cimy do odwodnienia. Najszybciej odwadniaj± siê dzieci (im m³odsze, tym szybciej trzeba skontaktowaæ siê z lekarzem), ale mo¿e byæ ono zabójcze tak¿e dla doros³ych.

Nie zwlekaj z wizyt±, je¶li nie mo¿esz zbiæ gor±czki za pomoc± powszechnie dostêpnych preparatów bez recepty. Nie zaszkodzi ci krótka g³odówka, ale trzeba piæ. Je¶li zwracasz dos³ownie wszystko, co we¼miesz do ust, masz suchy jêzyk, zawroty g³owy i jeste¶ bardzo os³abiony, to ju¿ naprawdê ostatni dzwonek, by szukaæ pomocy lekarskiej

- przekonuje lekarz.

Je¶li objawy nie s± bardzo nasilone, ale jest problem z uzupe³nianiem p³ynów, mo¿na z konsultacj± lekarsk± wstrzymaæ siê maksymalnie dobê. Gdy jednak jest gor±co, a samopoczucie stale pogarsza siê, lepiej zrobiæ to szybciej.

Czytaj wywiad z doktorem Domaszewskim na temat zagro¿eñ w internecie

Lambli± mo¿esz zaraziæ siê od psa czy kota, ale te¿ poczêstowaæ ni± domowego pupila Lambli± mo¿esz zaraziæ siê od psa czy kota, ale te¿ poczêstowaæ ni± domowego pupila Shutterstock/Kateryna Kon

Jeszcze wiêcej zatruæ

Przyczyn± ostrych biegunek i bólu brzucha mog± byæ tak¿e paso¿yty, a w¶ród nich pierwotniaki, takie jak Giardia i Cryptosporidium.

Zwodnicze lamblie

Pierwotniak Giardia lamblia odpowiedzialny jest za giardiozê (lambliozê), chorobê paso¿ytnicz±, do której dochodzi po spo¿yciu zaka¿onego jedzenia. Szczególnie zjadliwe szczepy spotyka siê obszarze Rosji, Azji Centralnej, a tak¿e w krajach ¶ródziemnomorskich. Do zaka¿enia ¿ywno¶ci dochodzi w wyniku nawo¿enia pól ludzkimi odchodami oraz z powodu nieprzestrzegania zasad higieny przy przyrz±dzaniu potraw. Dlatego, zanim zjemy surowe warzywa, umyjmy je dok³adnie pod bie¿±c± wod±.

Cysty z paso¿ytami dostaj± siê do uk³adu pokarmowego i zagnie¿d¿aj± w jelicie cienkim, w przewodach i w pêcherzykach ¿ó³ciowych. Lamblioza wykrywana jest dziêki badaniu ka³u, wykonuje siê tak¿e testy z krwi na obecno¶æ antygenów. Leczenie obejmuje nie tylko osobê chor±, ale i cz³onków najbli¿szej rodziny i wymaga nadzoru lekarza. Pomocna jest tak¿e zmiana diety i ograniczenie spo¿ycia cukrów na rzecz produktów nieprzetworzonych, z du¿± ilo¶ci± witamin i b³onnika.

Bywa, ¿e o problemie dowiadujemy siê wiele miesiêcy po urlopie, podczas którego dosz³o do zara¿enia, bo objawy nie musz± byæ jednoznaczne. Czasem na ¶lad paso¿yta trafia lekarz po wykluczeniu alergii - lamblioza mo¿e objawiaæ siê niecharakterystycznymi bólami brzucha i wysypk±.

Problem z fontanny i basenu

Kryptosporydioza to choroba paso¿ytnicza, wywo³ywana przez pierwotniaki z rodzaju Cryptosporidium, objawiaj±ca siê ciê¿k±, wodnist± biegunk± i bólami brzucha, spadkiem apetytu, gor±czk±. Za infekcje odpowiadaj± dwa szczepy: Cryptosporidium hominis i Cryptosporidium parvum. Zaka¿enie nastêpuje, gdy do przewodu pokarmowego przedostan± siê oocysty z paso¿ytem, które w jelicie cienkim uwalniaj± siê z otoczki i przenikaj± do nab³onka. Tam dochodzi do kolejnych przekszta³ceñ paso¿yta, który namna¿a siê i zaka¿a inne komórki jelita. Jednocze¶nie oocysty z paso¿ytem zostaj± wydalone wraz z ka³em i rozpoczynaj± nowy cykl zaka¿eñ.

Pierwotniak (Cryptosporidium hominis) bytuje w wodzie, st±d do zaka¿eñ dochodzi w basenach czy w wodnych parkach. Mo¿e przenikn±æ tak¿e do wody pitnej. Zwyk³e chlorowanie wody nie zabija paso¿yta. Cryptosporidium parvum przenosi siê tak¿e ze zwierz±t na ludzi. Roznosz± je go³êbie, a pierwotniaka znajdziemy choæby w fontannie.
Wiêkszo¶æ zaka¿eñ przebiega do¶æ ³agodnie lub bezobjawowo. Ciê¿sze przypadki leczy siê ¶rodkami przeciwpaso¿ytniczymi. Wa¿ne jest uzupe³nianie poziomu elektrolitów w organizmie, picie du¿ej ilo¶ci wody i odpoczynek.

Owsiki opanowuj± jelito grube Owsiki opanowuj± jelito grube Shutterstock/Sebastian Kaulitzki

Owsica - problem nie tylko przedszkolaka

Ta choroba paso¿ytnicza mo¿e stosunkowo ³atwo szerzyæ siê w¶ród maluchów przebywaj±cych na obozach, koloniach, czy w innych wiêkszych skupiskach dzieci. Do zaka¿enia dochodzi drog± pokarmow±, gdy dziecko zapomni umyæ r±k przed jedzeniem lub wk³ada r±czki do buzi. Pamiêtajmy jednak, ¿e owsiki atakuj± nie tylko dzieci.

Jaja w po¶cieli

Owsica oznacza zaka¿enie nicieniem, owsikiem ludzkim, który kolonizuje jelito grube. Jaja owsika przedostaj± siê do uk³adu pokarmowego, gdzie zaczynaj± dojrzewaæ i przekszta³caæ siê doros³± postaæ. Larwy owsika mog± tak¿e wnikn±æ do jelita przez odbytnicê. Po kilku tygodniach bytno¶ci w jelitach doros³y paso¿yt zaczyna wêdrówkê do miejsca, w którym mo¿e z³o¿yæ jaja. Zazwyczaj dzieje siê to noc±. Owsik sk³ada wtedy jaja w wydzielinie odbytu lub nawet, w przypadku kobiet, w okolicach pochwy. St±d jaja owsika mo¿na znale¼æ w po¶cieli lub na bieli¼nie. Je¿eli przenios± siê na rêce, a potem do ust, zaka¿enie gotowe.

Od owsika do anemii

Owsica objawia siê przede wszystkim uporczywym ¶wi±dem okolic odbytu. Osoba zaka¿ona traci apetyt, skar¿y siê na nudno¶ci i bóle brzucha, staje siê podenerwowana, w nocy czêsto zgrzyta zêbami. Owsicy mo¿e towarzyszyæ anemia. Dziecko ma wtedy blad± skórê i podkr±¿one oczy. W okolicy odbytu czasem zauwa¿ymy te¿ maleñkie nicienie pe³zaj±ce po skórze.

Potwierdzeniem diagnozy jest badanie ka³u na obecno¶æ jaj. Inny, polecany sposób, to test ta¶my celofanowej: przez kilka kolejnych dni nale¿y rano przy³o¿yæ ta¶mê lepk± stron± do okolic odbytu i potem oddaæ do laboratorium analitycznego.

Leczenie owsicy

Leczenie owsicy powinien nadzorowaæ lekarz. Zara¼liwo¶æ owsikami jest bardzo du¿a, dlatego leczenie obejmuje nie tylko chorego, ale i cz³onków rodziny. Je¶li w przedszkolu twojego dziecka (czy innym miejscu, w którym spêdza ono sporo czasu) s± owsiki, skonsultuj siê z lekarzem. Zwykle pojawienie siê w grupie owsików jest zg³aszane. Koniecznie zawiadom placówkê, gdy choruje twoje dziecko, by zdiagnozowano i w razie potrzeby leczono wszystkie dzieci. Zrobisz to nie tylko dla dobra ogó³u, ale tak¿e dla w³asnego dziecka - uchronisz je przed zara¿eniem wtórnym.

Aby zwalczyæ paso¿yta przyjmuje siê leki przeciw robakom. Skuteczne ¶rodki przepisuje lekarz. Lek za¿ywa siê zazwyczaj raz i powtarza dawkê po dwóch tygodniach lub po miesi±cu.

Podobnie jak przy innych chorobach paso¿ytniczych nale¿y tak¿e wypraæ, a najlepiej wygotowaæ po¶ciel i bieliznê, aby zlikwidowaæ wszelkie potencjalne ¼ród³a powtórnego zara¿enia. Przy owsicy istotna jest tak¿e dieta, z której wy³±czamy wêglowodany na jaki¶ czas. Owsiki bowiem lubi± cukier. Dobrze jest natomiast je¶æ potrawy ostre, kwa¶ne i kiszone.

¦wierzbowiec wgryza siê w naskórek ¦wierzbowiec wgryza siê w naskórek Shutterstock/Sebastian Kaulitzki

¦wierzb - czai siê nawet w samochodzie

¦wierzb czê¶ciej ni¿ latem rozpoznawany jest jesieni±, ale to nie oznacza, ¿e w wakacje nie stanowi zagro¿enia. Gdzie ludzie, tam i wywo³uj±ce problem ¶wierzbowce. Problem osób z os³abion± odporno¶ci±, ¿yj±cych w fatalnych warunkach higienicznych? To mit. Do zara¿eñ dochodzi na ca³ym ¶wiecie. Choruje ok. 300 ml ludzi.

Przez skórê i nie tylko

¦wierzb jest zaka¼n± chorob±, wywo³ywan± przez ¶wierzbowca ludzkiego, nale¿±cego do rodziny roztoczy. Do infekcji dochodzi poprzez bezpo¶redni kontakt ze skór± osoby zaka¿onej ¶wierzbowcem, a tak¿e - chocia¿ rzadziej - przez po¶ciel czy wspólne rêczniki. Atakuj±cy ¶wierzbowiec wgryza siê w naskórek i zaczyna dr±¿yæ w nim kana³y, na koñcu których sk³ada jaja. Po pewnym czasie z tych jaj wykluwaj± siê larwy, które w ci±gu 2-3 tygodni przekszta³caj± siê w doros³e osobniki. I zaczynaj± wêdrowaæ.

Zazwyczaj nocna dzia³alno¶æ ¶wierzbowca powoduje silny ¶wi±d skóry. Ponadto na ciele widaæ drobne grudki, strupki oraz przeczosy, jak okre¶la siê charakterystyczne liniowe zadrapania naskórka, powstaj±ce w wyniku uporczywego drapania siê. ¦wierzbowiec najchêtniej usadawia siê w zgiêciach i fa³dach skóry, wokó³ pêpka, sutków oraz w okolicach narz±dów p³ciowych u mê¿czyzn, na bocznych powierzchniach r±k, na po¶ladkach, a u dzieci tak¿e na d³oniach i podeszwach.

Leczenie pod okiem lekarza

Aby pozbyæ siê ¶wierzbu trzeba udaæ siê do lekarza dermatologa (obecnie kieruje do niego lekarz pierwszego kontaktu), który zaleci specjaln± ma¶æ do smarowania skóry (zwykle z permetryn±, benzoesanem benzylu, na bazie siarki), czasem tak¿e antybiotyki przy nadka¿eniach bakteryjnych. Koniecznie jednak profilaktycznemu leczeniu musz± siê poddaæ wszyscy cz³onkowie rodziny, poniewa¿ o zara¿enie ¶wierzbem jest do¶æ ³atwo. Ponadto bieliznê i po¶ciel trzeba codziennie zmieniaæ przez co najmniej dwa tygodnie oraz praæ w wysokiej temperaturze, powy¿ej 60 stopni Celsjusza i prasowaæ gor±cym ¿elazkiem. Dobrze jest przetrzymaæ nieupran± odzie¿ przez kilka dni w szczelnych plastikowych workach. Odkurzamy potem dok³adnie ca³y dom oraz tak¿e - uwaga - tapicerkê w samochodzie.

Pluskwy Pluskwy Shutterstock/Akos Nagy

Pluskwy - hotelowa zmora?

Pluskwa domowa to owad ¿ywi±cy siê ludzk± krwi±. Ten niezwykle uci±¿liwy i trudny do zwalczenia paso¿yt mo¿e siê pojawiæ w najczystszym nawet domu, gdy wraz z walizkami i pami±tkami z podró¿y przywieziemy tak¿e tego owada. Pluskwa towarzyszy cz³owiekowi od zarania dziejów i kiedy¶ kojarzona by³a g³ównie z brudem i nêdz±. Niestety, okazuje siê, ¿e ten owad lubi tak¿e luksusowe hotele i apartamentowce. Podró¿uje wraz z cz³owiekiem i nie³atwo go przed tym powstrzymaæ.

Po czym poznaæ, ¿e pokój w hotelu czy pensjonacie jest zapluskwiony? W rogach, ko³o gniazdek, pod wyk³adzin±, znajdziemy ciemnobr±zowe lub czarne kropeczki, ¶lady ich bytno¶ci. Popro¶my wtedy natychmiast o zmianê pokoju.

Sk±d wiadomo, ¿e pogryz³y nas pluskwy?

Pogryzienie przez pluskwê bardzo swêdzi, znacznie bardziej ni¿ ugryzienie komara, a na skórze zostaj± podobne do tych po komarze b±ble, tylko wiêksze. Zdarza siê jednak, ¿e nie widzimy ¶ladów uk±szenia lub s± znikome. Wszystko zale¿y od naszej skóry i indywidualnych sk³onno¶ci do reakcji na podra¿nienia. Zatem, jedyny sposób na upewnienie siê, ¿e pogryz³a nas akurat pluskwa, to znalezienie jej samej lub ¶ladów jej bytno¶ci.

Pluskwa jest malutka, ma zaledwie 4-6 mm d³ugo¶ci, ciemnobrunatna, owalna, sp³aszczona i pomarszczona, gdy jest g³odna. Natomiast opita krwi± pêcznieje i staje siê prawie purpurowa. Gdzie szukaæ pluskiew? Trzeba pamiêtaæ, ¿e lubi± ciemno¶æ. Chowaj± siê wiêc w szparach, w szczelinach w pod³odze, za ramami obrazów czy luster, g³ównie w pobli¿u swojego ¿ywiciela, czyli cz³owieka. Zatem: sprawd¼my okolice ³ó¿ka, pod materacem, za listwami pod³ogowymi, mniej wiêcej do trzech metrów od miejsca do spania.

Jak ³agodziæ podra¿nienia?

Paso¿yt atakuje g³ównie noc±, gryz±c nieos³oniête czê¶ci cia³a i pozostawiaj±c charakterystyczne ¶lady, uk³adaj±ce siê w liniê lub w trójk±t. Poniewa¿ wstrzykuje nam w skórê substancjê znieczulaj±c±, pocz±tkowo nie wiemy nawet, ¿e co¶ nas gryzie.

Nie ma specjalnych preparatów na pogryzienia pluskiew. Zwykle skuteczne okazuj± siê te same ¶rodki, które pomagaj± na uk±szenia komara. W skrajnych przypadkach, zw³aszcza gdy nie mamy pewno¶ci co do przyczyny problemów, trzeba skonsultowaæ siê z lekarzem. Mo¿liwe, ¿e wskazane bêdzie zastosowanie ma¶ci z kortykosterydami.

Po¿egnanie z pluskwami

Pozbycie siê pluskiew nie jest prost± spraw±. Najlepiej, aby zajêli siê tym specjali¶ci. Stosuje siê ró¿ne techniki, takie jak zamg³awianie, oprysk ci¶nieniowy i wymra¿anie lub wygrzewanie mieszkania.

Pluskwy gin± w temperaturze powy¿ej 40 stopni Celsjusza. Po¶ciel i odzie¿ trzeba wiêc upraæ w wysokiej temperaturze oraz pozostawiæ w gor±cej suszarce na co najmniej 30 minut. Dobrze jest uprasowaæ ubrania i po¶ciel gor±cym ¿elazkiem z par±, nadaj±ce siê do tego przedmioty wyparzyæ wrz±tkiem, dywany wytrzepaæ. Warto te¿ pozbyæ siê z domu niepotrzebnych rzeczy, ró¿nych bibelotów, pod którymi lubi± ukrywaæ siê pluskwy.

Zdecydowanie wiêcej na temat pluskiew.