Nie tylko jab³ka. Nadchodz± najlepsze polskie owoce

Ojczyzn± ¶liwek jest Azja, a do Europy przywêdrowa³y ponoæ wraz z Aleksandrem Macedoñskim, czyli na tyle dawno temu, by nasze organizmy nauczy³y siê w pe³ni wykorzystywaæ ich zalety.

Do³±cz do Zdrowia na Facebooku!

W¶ród wielu odmian ¶liwek (renklody, mirabelki, wêgierki, etc.), ró¿ni±cych siê nie tylko wielko¶ci±, ale i smakiem, mo¿esz swobodnie wybraæ te, które najbardziej pasuj± akurat twojemu podniebieniu. Ich walory zdrowotne s± bowiem bardzo zbli¿one.

¦liwki dla b³onnika

Je¶li szukasz doskona³ego ¼ród³a b³onnika, postaw na ¶liwki suszone, gdy¿ ¶wie¿e zawieraj± ¶rednio 1,6 g na 100 g (czyli mniej ni¿ jab³ka), ale ju¿ ususzone, bez pestki, ponad 16 g.

Pektyny zawarte w ¶liwkach to doskona³y ¶rodek przeciw zaparciom, przeczyszczaj±cy, a tak¿e neutralizuj±cy negatywny wp³yw nadmiaru kwasów trawiennych (co dzia³a zbawiennie choæby na pêcherzyk ¿ó³ciowy).

Wiadomo, ¿e regularne spo¿ywanie ¶liwek mo¿e wyra¼nie obni¿yæ ryzyko choroby nowotworowej jelita grubego. Ubieg³oroczne badania naukowców z Teksasu sugeruj±, ¿e ¶liwkowy mi±¿sz dzia³a profilaktycznie (a nawet wspomaga leczenie) w przypadku raka piersi.

Pektyny typowe dla ¶liwek, poza wspomnianym ju¿ korzystnym wp³ywem na uk³ad trawienny, hamuj± skutecznie wch³anianie cholesterolu, a potem pomagaj± go wyrugowaæ z organizmu. Zapobiegaj± wiêc mia¿d¿ycy i chorobom serca.

¦liwki i antyoksydanty

Dzia³anie antynowotworowe ¶liwki zawdziêczaj± antyoksydantom: witaminom A i E i polifenolom. Dziêki nim mo¿emy d³u¿ej cieszyæ siê zdrow±, jêdrn± skór±. Dotlenianie komórek zapobiega bowiem ich obumieraniu i przedwczesnemu starzeniu tkanek. Witamina E uchodzi te¿ za ¼ród³o seksapilu.

¦liwki s± s³odkie, maj± sporo kalorii i nie s± owocami dedykowanymi chorym na cukrzycê. Natomiast bezkarnie ich smakiem mog± cieszyæ siê ci, którzy choruj± na kamicê nerkow± (¶liwki dzia³aj± moczopêdnie) i reumatoidalne zapalenie stawów (jako zdrowa przek±ska, o dzia³aniu oczyszczaj±cym), lub maj± zszargane nerwy (zawarte w nich witaminy z grupy B wspieraj± uk³ad nerwowy).

Gruszki, g³ównie ze wzglêdu na kszta³t, s± zaliczane do owocowych afrodyzjaków. Podane na deser, w czekoladzie, ponoæ rozpalaj± i mocno wystudzonych kochanków. Mo¿e to za spraw± demonów, które, wedle wierzeñ obowi±zuj±cych niemal w ca³ej Europie, mia³y sobie wybraæ gruszê i jej owoce (jedynie w Serbii uznawana by³a za owoc boski).

Gruszka - moc energii

Na pewno gruszka to doskona³e ¼ród³o energii, któr± mo¿na spo¿ytkowaæ podczas mi³osnych uniesieñ: dojrza³a nale¿y do wyj±tkowo s³odkich i zarazem do¶æ kalorycznych owoców (jedna ¶rednia gruszka sprezentuje ci ok. 60 kcal).

Przyjê³o siê powszechnie przekonanie, ¿e gruszki s± ciê¿kostrawne. Wziê³o siê zapewne st±d, i¿ mniej szlachetne odmiany, a przede wszystkim gruszki dzikie, zawiera³y w mi±¿szu sporo tzw. komórek kamiennych, o ¶cianach wysyconych krzemionk±, b±d¼ wêglanem wapnia. We wspó³czesnych odmianach uprawnych jest ich ju¿ naprawdê niewiele, a ewentualne problemy trawienne rozwi±zuje staranne prze¿ucie owocu (zalecane przy ka¿dym posi³ku zreszt±).

Gruszki dla nerek

Podobnie jak inne jesienne owoce gruszki zawieraj± sporo witamin i minera³ów, w tym: witaminê A, witaminy z grupy B, witaminê C, potas, magnez, wapñ, ¿elazo, jod. Ze wzglêdu na obecno¶æ b³onnika (ok. 2 g w 100 gramach owocu) i antyoksydantów, a tak¿e potasu, s± wskazane dla serca. Podobnie jak ¶liwki s³u¿± osobom z kamic± nerkow± i infekcjami dróg moczowych. Maj± zreszt± podobne zalety, jak wymieniane wcze¶niej owoce.

Susz z gruszki

Susz z gruszek zazwyczaj trafia na nasze sto³y jedynie w wigiliê Bo¿ego Narodzenia. To b³±d. Napar gruszkowy dzia³a przeciwzapalnie i przeciwgor±czkowo, wiêc warto po niego siêgaæ czê¶ciej w d³ugie zimowe wieczory, gdy "co¶ nas bierze". Nie uleczy wprawdzie, ale pomo¿e z³agodziæ dolegliwo¶ci. Tak¿e wtedy, gdy infekcja obejmuje przewód pokarmowy.

Nie stawiaj jednak na gruszki, gdy masz problem ze wzdêciami. Obfito¶æ cukrów w tych owocach mo¿e sprzyjaæ nasileniu objawów.

Antonówki, malinówki, szare renety, kosztele... Owoce przeklête nie tylko decyzj± biblijnej Ewy, czy przez wybryk Parysa, ale i wspó³cze¶nie przez Jana Kwa¶niewskiego, twórcê kontrowersyjnej diety (czytaj o diecie). Z³ej s³awy jab³ka z pewno¶ci± nie zawdziêczaj± walorom od¿ywczym, bo te akurat s± niezaprzeczalne.

Jab³ka pe³ne pektyn

Jab³ka maj± sporo b³onnika (chocia¿ daleko im do le¶nych owoców lata), g³ównie pektyn (¶rednio 2 g w 100 gramach produktu), zatem hamuj± apetyt, sprzyjaj± tworzeniu odpowiedniej flory bakteryjnej w jelitach i poprawiaj± odporno¶æ. Pektyny, czego dowiedli niemieccy naukowcy, nawet wzmacniaj± szkliwo, zapobiegaj±c próchnicy (czytaj o rodzajach b³onnika).

Jab³ka to cenione ¼ród³o antyoksydantów (przeciwutleniaczy). Substancje te dzia³aj± nie tylko przeciwmia¿d¿ycowo czy przeciwnowotworowo, ale uchodz± za swoiste eliksiry m³odo¶ci. Choæby zawarta w jab³kach kwercetyna ma zbawienny wp³yw na uk³ad kr±¿enia, gdy¿ uszczelnia naczynia krwiono¶ne, a tak¿e utrudnia osadzanie siê w nich cholesterolu. Dzia³a przeciwzapalnie i ochronnie na uk³ad immunologiczny.

Jab³ka, a alergia

Zawieraj± witaminê A (a dok³adniej prowitaminê A beta-karoten). Ocenia siê, ¿e trzeba zje¶æ sze¶æ ¶redniej wielko¶ci jab³ek, by zaspokoiæ dobowe zapotrzebowanie organizmu na witaminê C. To sporo i z pewno¶ci± jest wiele lepszych ¼róde³ tej witaminy, choæby dzika ró¿a. W zró¿nicowanej diecie nie mo¿na jednak zapominaæ o mocy jab³ka.

Ten powszechnie uprawiany od setek lat owoc w naszym kraju (i na ¶wiecie: jest drugi, zaraz po winogronach) dostarcza nam wielu cennych sk³adników, a organizm zazwyczaj wy¶mienicie je przyswaja (alergie i nietolerancje sk³adników jab³ka to w Polsce rzadko¶æ, dlatego jab³ko jest zazwyczaj pierwszym owocem wprowadzanym do diety dziecka). Ma ogromne znaczenie co jemy, ale i to, co z tym zrobi nasze cia³o. W przypadku jab³ek raczej nic siê nie zmarnuje. Gdy siêgasz po egzotyczne potrawy i produkty, bywa naprawdê ró¿nie.

Dziêki zawarto¶ci wielu minera³ów (w tym potasu, ¿elaza, cynku, krzemu) jab³ka poprawiaj± stan skóry, w³osów i paznokci, pracê serca czy ogólne samopoczucie. To nieprawda, ¿e s± wrogiem tych, co na odchudzaj±cej diecie. Niskokaloryczne (¶rednio ok. 40 kcal w 100 g), usprawniaj±ce proces trawienia, os³abiaj±ce ³aknienie, s± ich sprzymierzeñcem.

Zepsute jab³ka wyrzucaj!

Uwaga! Zasada, by wykorzystywaæ nadpsute jab³ka do przetworów to niebezpieczny dla zdrowia b³±d. Nie wystarczy wyci±æ zgni³ej czê¶ci, by sobie nie szkodziæ. Br±zowe plamy na owocach to trucizna, skutek dzia³ania niektórych niebezpiecznych grzybów. Patulina jest toksycznym metabolitem ple¶ni, o udowodnionym dzia³aniu rakotwórczym.

Wiêcej na ten temat:

10 powodów, dla których warto je¶æ jab³ka (pomijaj±c kwestie polityczne)