Hematologia - najważniejsze informacje
Hematologia to młoda dziedzina medycyny, jednak już przyniosła znaczną poprawę jakości i skuteczności leczenia. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że krew ma ogromne znaczenie dla naszego organizmu. Składa się z krwinek białych, krwinek czerwonych, osocza i płytek krwi. Każdy z tych składników ma niebagatelna znaczenie dla zdrowia. Jeżeli krew jest zdrowa, każdy narząd jest dobrze odżywiony i zabezpieczony. System obronny organizmu działa tak, jak należy. Niestety, jeśli w krwi pojawią się jakieś nieprawidłowości, odczuwa to całe ciało. Choroby krwi nie zawsze są bardzo niebezpieczne. Niekiedy mają łagodny przebieg i stosunkowo łatwo się ich pozbyć. Czasami jednak schorzenia obejmujące krew są bardzo poważne i mogą doprowadzić nawet do śmierci. Właśnie przed takim scenariuszem chroni nas hematologia.
Jakie badania może zlecić hematolog?
Hematologia opiera się przede wszystkim na badaniach laboratoryjnych krwi. Bardzo często już z podstawowej morfologii można wiele wywnioskować. Najprostsze badanie zawiera takie wskaźniki jak: liczbę czerwonych krwinek, stężenie hemoglobiny, liczbę krwinek białych, poziom hematokrytu, płytki krwi, OB, CRP. Już na podstawie tego typu analizy lekarz może stwierdzić, czy np. doszło do niedoboru żelaza, przewlekłego zakażenia, stanu zapalnego lub czy w organizmie nie rozwija się choroba autoimmunologiczna.
Hematolog to specjalista. Najpierw z morfologią udajemy się do lekarza rodzinnego. Dopiero później można dostać skierowanie do hematologa. Najczęściej trafiają do niego osoby, których wyniki badań krwi nie były najlepsze - wiele norm zostało przekroczonych. Wizyta u specjalisty hematologa wygląda standardowo. Rozpoczyna się od wywiadu z pacjentem. Lekarz będzie pytał nie tylko o przebyte w przeszłości choroby, ale także inne schorzenia, które pojawiły się w rodzinie - pozwoli to na skierowanie uwagi na prawdopodobne przyczyny problemu. Przed wizytą warto spisać wszystkie objawy, które mogą mieć związek z ewentualną chorobą. Badanie krwi warto uzupełnić opisem innych niepokojących symptomów, np. wypadanie włosów, bezsenność (lub nadmierna senność), częste bóle głowy, łamliwe paznokcie, biegunki, zaparcia itd.
Choroby hematologiczne
Do najczęstszych chorób hematologicznych zaliczamy takie choroby, jak:
- ostra białaczka limfatyczna,
- ostra białaczka szpikowa,
- niedokrwistość,
- nadpłytkowość samoistna,
- przewlekła białaczka szpikowa,
- zespół mielodysplastyczny,
- pierwotne włóknienie szpiku,
- mastocytoza,
- przewlekła białaczka eozynofilowa oraz inne hipereoxynofilie,
- chłoniaki nieziarnicze (pozawęzłowy chłoniak strefy brzeżnej – MALT, chłoniak Burkitta, chłoniak węzłowy strefy brzeżnej, chłoniak z obwodowych komórek T, anaplastyczny z dużych komórek T, chłoniaki limfoblasyczne, chłoniak z komórek płaszcza),
- chłoniak Hodgina,
- niedobory odporności,
- skazy krwotoczne,
- szpiczaki plazmocytowe (szpiczak mnogi),
- zespół hamofagocytowy.
Warto podkreślić, że zakres hematologii stale się poszerza. Obok transfuzjologii, immunologii, serologii ciągle rozwijane są inne nauki okołohematologiczne - z wykorzystaniem nauk podstawowych i badań klinicznych. Obecnie w szczególności inwestuje się w badania z zakresu immunologii, medycyny molekularnej i biochemii.
Leczenie stosowane w hematologii
Wiele ze schorzeń, którymi zajmuje się hematologia, są łatwe do wyleczenia. Nietrudno także je zdiagnozować. Tego typu choroby nie stanowią zagrożenia dla życia pacjenta. Mowa tu np. o niedokrwistości związanej z niedoborami żelaza. Wówczas terapia polega przede wszystkim na suplementacji. Jeżeli niedokrwistość została zdiagnozowana u kobiety, możliwe będzie skierowanie jej do ginekologa. Niekiedy schorzenie to występuje w wyniku zbyt obfitych miesiączek.
Niestety, nie wszystkie choroby hematologiczne są łatwe do wyleczenia. Tak jest w przypadku chorób nowotworowych. Dobór terapii jest wtedy sprawą złożoną. Plan leczenia uwzględnia rodzaj i stadium choroby oraz ogólny stan zdrowia pacjenta. Chłoniaki zwykle leczy się za pomocą chemioterapii, radioterapii oraz terapii przeciwciałem monoklonalnym. Białaczki wymagają przeszczepu szpiku (od osoby spokrewnionej lub niespokrewnionej), chemioterapii.
To również może cię zainteresować:
