Zwyrodnienie stawu kolanowego (gonatroza)

Zwyrodnienie stawu kolanowego jest to przedwczesne zużycie i zwyrodnienie tkanek tworzących staw. Schorzenie dotyka częściej kobiety w wieku 40-60 lat, cierpiące na otyłość. U mężczyzn zwyrodnienie stawów kolanowych związane jest zazwyczaj z urazami powodującymi uszkodzenia łękotek oraz wiązadeł krzyżowych. Schorzenie najczęściej rozpoczyna się od zmian w stawie rzepkowo-udowym, następnie w stawie udowo-piszczelowym.

Zmiany zwyrodnieniowe nasilają się powoli, stopniowo w miarę jak postępuje niszczenie chrząstki.

Zwyrodnienia stawów kolanowych zazwyczaj spowodowane są urazami stawu kolanowego: skręceniem stawu kolanowego, uszkodzeniem aparatu więzadła kolana, uszkodzeniem łękotek itd. oraz zmianami w układzie szkieletowo-mięśniowym kończyn dolnych czy kręgosłupa, co prowadzi do zmian w rozkładzie obciążeń stawów kolanowych.

Przyczyną mogą być nadwaga i otyłość, starzenie się organizmu oraz zaburzenia endokrynologiczne: niedoczynność tarczycy, akromegalia, choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca oraz przewlekłe stany zapalne stawów (w takich chorobach jak reumatoidalne zapalenie stawów oraz dna moczanowa).

Rozwojowi zmian zwyrodnieniowych sprzyja obecność krwiaka pourazowego.

Objawy

Początkowo pojawiają się niespecyficzne objawy: sztywność stawów po wstaniu z łóżka, trudności w kucaniu oraz wyprostowaniu nóg, obrzęk i ciepłota stawów kolanowych po wysiłku, słyszalne zgrzyty, skrzypienia w stawie.

W miarę postępowania choroby pojawia się ból, często uniemożliwiający chodzenie, ustępujący po spoczynku.

Diagnostyka

Zwyrodnienie stawu kolanowego rozpoznaje się na podstawie badania radiologicznego.

Leczenie

Pierwszym krokiem w leczeniu zwyrodnienia stawu kolanowego jest zmniejszenie wagi ciała.

Leczenie zależy od stadium choroby oraz rozmiarów uszkodzeń w stawie. Zwyrodnienia stawu kolanowego leczy się dwoma metodami: zachowawczą oraz operacyjną.

Leczenie zachowawcze polega na zastosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych, leków wspomagających regenerację chrząstki stawowej oraz, czasami, preparatów kwasu hialuronowego wspomagających metabolizm chrząstki stawowej. Zaleca się fizykoterapię i stosowanie kul.

Leczenie operacyjne stosuje się w bardziej zaawansowanych stadiach choroby. Wykonuje się artroskopię, czasem ostekomie korekcyjne. Niekiedy konieczna jest wymiana stawu na sztuczny- wstawienie protezy, alloplastyka stawu kolanowego.

Czytaj także:

Chondrokalcynoza